BİLİŞİM SUÇLARI İLE İLGİLİ KAVRAMLAR

IP NUMARASI: İnternet Protokol Numarası adına gelir. İnternette bulunan her bilgisayarın kendine ait bir adresi vardır. Bu adres internet üzerinde bilgisayarların birbirlerini tanımaları ile iletişim kurmalarını sağlar ve numaralarla ifade edilir.

SERVER : Hazırlanan internet sitesi veya diğer bilişim sistemi yapılanmalarına sunuculuk hizmeti veren fiziksel bir birimdir.

HOSTİNG : Hazırlanan her hangi bir web sitesinin internet üzerinde yayınlandığı, server yapılanmasının bulunduğu fiziki birimdir.

DOMAİN : İnternet alan adı, her hangi bir internet sitesinin adresi anlamına gelmektedir.

BASINA YANSIYAN ÖNEMLİ BİLİŞİM SUÇLARI HABERLERİ

http://kelebek.hurriyet.com.tr/yazarlar/6826989.asp?m=1

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/6767931.asp?yazarid=12&gid=61


1-BİLİŞİM SUÇLARININ TANIMI

Bilişim kelimesi muhtelif sözlüklerde; “İnsanların teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin, özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akılcı biçimde işlenmesi, bilginin elektronik cihazlarda toplanması ve işlenmesi bilimi, informatik” olarak açıklanmaktadır.
Teknolojinin gelişmesi ile beraber artış gösteren bilişim suçları, “teknolojinin yardımı ile genellikle sanal bir ortamda kişi veya kurumlara maddi veya manevi zarar vermek” olarak tanımlanabilir.
Bu alanda yapılan ve suç olarak tanımlanan ihlaller; Bilgisayar suçu, Bilgisayarla ilgili suç, Bilgisayar suçluluğu, Elektronik suç, Bilgisayar vasıtası ile işlenen suçlar, Bilişim suçları ya da suçluluğu, Bilişim ihlali gibi değişik terimlerle ifade edilmeye çalışılmaktadır.


2-BİLİŞİM SUÇLARININ SINIFLANDIRILMASI


a) Bilgisayar Sistemlerine ve Servislerine Yetkisiz Erişim

Daha modern bir yapıya ulaşan iletişim kavramı artık bilgisayar vasıtasıyla yapılmakta ve çoğu insan artık önemli bilgilerini (banka, kişisel v.s. gibi bilgiler) bilgisayarlarda saklamaktadırlar. Bunlara ek olarak birde Bankaların, Hastanelerin, birçok özel şirketlerin hatta ve hatta güvenlik ve istihbarat birimleri bile hizmete özel bilgilerini bu ortamda muhafaza etmektedirler.
* Kişisel bilgisayarlar ya da kurumsal bilgisayarlara yetkisiz erişim ile bilgilerin çalınması ve karşılığında tehdit ederek maddi menfaat sağlanması
* Kişisel bilgisayarlara yetkisiz erişim ile insanların banka, kişisel v.s. bilgilerine ulaşılabilmekte ve insanlarımız mağdur olmaktadır.

b) Bilişim Sistemleri Engelleme Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme

Bu suç türü iki şekilde karşımıza çıkmaktadır.

1. Bilgisayar teknolojisi kullanarak sistemine sızılan bilgisayardaki bilgilerin silinmesi, yok edilmesi ve değiştirilmesi.

2. Hedef alınan sisteme uzaktan erişerek değil de bilakis fiziksel zarar vererek ya da sistem başında bulunarak bilgisayardaki bilgileri silmek, yok etmek veya değiştirerek zarar verilmesi.

Burada önemli olan mala verilen zarar değil de içindeki bilgilerdir, çünkü bilgi her zaman için çok değerlidir hele ki telafisi mümkün değilse.
Bu suç türü Türk Ceza Kanununun 244. maddesinde düzenlenmiştir.

c) Kanunla Korunmuş bir yazılımın İzinsiz kullanılması

Telekomünikasyon araçlarını veya bilgisayarları yetkisizce kullananlar, hazırlanması yüksek meblağlar tutan gelişmiş programlan şahsi işlerinde kullanmak veya diğerlerine satmak üzere çalarlar. İşletim sistemleri, Hesaplama programları, Mühendislik programları örnek yazılımlardır.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda eser olarak kabul edilen bilgisayar yazılımlarının lisans haklarına aykırı olarak kullanılmasıdır. Bilgisayar yazılımları satın alınırken üzerinde gelen lisans sözleşmesine göre bir yazılımın bir adet kopyası ancak satın alan kişi tarafından yapılacağı ve bu yazılımın başka bir kişi tarafından kopyalanamayacağı ve kiralanamayacağı belirtilmektedir.

d) Yasadışı Yayınlar

Yasadışı yayınlar karşımıza 3 şekilde çıkmaktadır.
1- Vatanın Bölünmez bütünlüğüne aykırı olarak hazırlanmış terör içerikli internet sayfalarıdır. Özellikle Terör Örgütleri tarafından hazırlanan bu sayfalarda Türkiye içerisinde yayınlayamadıkları bölücü fikirlerini internet ortamında çok rahat teşhir edebilmektedirler.
2- Halkın ar ve hayâ duygularını incitecek şekilde genel ahlaka aykırı pornografik görüntüler içeren internet sayfaları da yayınlanabilmektedir. Yurtdışında genel itibariyle çocuk pornografisi üzerine yoğunlaşmıştır. Ülkemizde ise böle bir ayrım yoktur. Gerek çocuk pornografisi gerek Büyük pornografi ülke çapında yasaktır.
3- Kişi ve kurumlara karşı işlenen hakaret ve sövme içerikli sayfalar mevcuttur.

e) Müstehcenlik - İnternette Çocuk Pornografisi
Müstehcenlik TCK’nin 226. Maddesinde düzenlenmiştir.
Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünlerin üretiminde çocukları kullanan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu ürünleri ülkeye sokan, çoğaltan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran ya da başkalarının kullanımına sunan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Çocuk pornografisi ülkemizde yeni bir kavram olmasına karşın başta Amerika, Almanya, İspanya gibi Ülkelerin üzerinde önemle durduğu tahkikatlarını İnterpol Dairelerince yapıldığı önemli bir suç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bugün için Türk sitelerinde çocuk pornografisi kaldırılmıştır. Çocuk pornografisi açısından mağdur çocuklar arasında Türk mağdur bulunmamıştır. Bu sitelerin %60’ı ABD üzerinden yapılmakta olup kendi tespitlerine göre listede görüntü indiren 100 yabancı varsa ancak 2’si Türk çıkmıştır. Haber verildiği an operasyon yapılarak kişiler yakalanmıştır. Genelde bu sitelerden yalnızca meraktan birkaç resim indirene işlem yapılmamaktadır. Çocuk pornografisi ile ilgili 5000–100000 koleksiyon yapan bağımlıların tespiti ile yakalanması yoluna gidilmektedir. Aşağıda ayrıntılarıyla açıklanacağı üzere TCK’da bu suçların cezaları yeterli olmakla birlikte bunun bağımlılık yaptığı düşünülerek bu konuda periyodik kontroller ve terapilerle suçluların denetimine ilişkin mekanizmalar kurulmalıdır.

f) Bilişim Yolu ile Nitelikli Dolandırıcılık

Klasik olarak bildiğimiz ve karşılaştığımız dolandırıcılık suçunun bilgisayar ve iletişim ortamları üzerinden yapılıyor olmasıdır. Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık en çok kredi kartlarının kullanımıyla yapılmaktadır. Bunun için üretilmiş birçok “Cart Generator” programı bulunmaktadır. Bunlar sayesinde internet üzerinden alışveriş yapılırken, istenilen kredi kartı şirketi için mantıksal olarak olası kredi kartı bilgileri üretilmekte ve bu olaydan kredi kartı sahibinin haberi bile olmamaktadır.
TCK MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık suçunun;
Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle, …
İşlenmesi hâlinde, iki yıldan yedi yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.


g) Bilişim yoluyla Hakaret, Sövme ve Şantaj

Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ya da yakıştırmalarda bulunmak veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilât ederek işlenmesi gerekir.
Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

h) Elektronik İmza Kanununa Muhalefet

3-ÜLKEMİZDE BİLİŞİM SUÇLARI

Bilgisayar ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler günümüzde insanlık tarihi acısından çok önemli bir devrim olarak kabul edilmekte hatta sanayi devrimi ile mukayese edilmektedir. Eğitimden ticarete, devlet sektöründen özel sektöre, eğlenceden alış-verişe kadar birçok alanda klasikleşmiş anlayışları değiştirmiş ve insanlara yeni bir anlayış yeni bir hayat tarzı kazandırmıştır. Günümüzde bilgisayar kavramı sadece hayatımızı kolaylaştıran bir devrim olmaktan çıkmış suç kavramı ile birlikte anılan bir araç haline de gelmiştir.

Bu tür suçlar özellikle dijital ortamdaki değerlere yapılan saldırılardır ve genellikle bankalardaki finans kayıtları, hastane kayıtları, askeri bilgiler v.b. bu saldırılara maruz kalma potansiyeli taşımaktadır ve bildiğimiz klasik suç tiplerinin; hırsızlık, soygun, terörizm, sabotaj, kaçakçılık ve birçoğunun dijital ortamda yerini alacağı anlamına gelmektedir.


İnternet üzerinde oluşturulan sistemler ile;

1- Kumar oynatılabilmekte, ciroları günlük milyon dolarları aşan siteler vardır.
2- Kişilerin e-mail bilgileri çalınmakta (Hacklenmekte),
3- Çalınan e-mail bilgileri kullanılmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçu işlenmekte,
4- Pornografik (özellikle çocuk pornosu) izlenmekte, yabancı ülkelerde faaliyet gösteren çocuk pornosu ile ilgili sitelerin arşivlerinden download edilmek suretiyle çocuk pornosu ile ilgili veriler (jpg – resim, video görüntüleri) ülkeye sokulmakta ve bu veriler arşivlenerek suç işlenmekte,
5- Gerçek veya tüzel şahıslar ve devlet aleyhine karşı hakaret, sövme ve tehdit suçları işlenmekte,
6- Yasadışı örgütlerin propagandaları ve yayınları yapılabilmektedir.

4-BİLİŞİM SUÇLARININ TAHKİKAT AŞAMASI

Bilişim suçlarının tahkikat aşamasını maddeler halinde sıralayacak olursak;

1- Suçun Oluşması
2- Müşteki/Mağdurun Savcılığa müracaat etmesi
3- Savcılık Tarafından İlgili Birime (Emniyet / Jandarma) Havale
4- Müşteki / Tanıkların İfadelerin Alınması
5- Suç Hakkında Teknik İnceleme Yapılarak Tespitlerin Yapılması
6- Tespit Edilen Bilgilerin İlgili Kuruluşlara Savcılık Havaleli Sevk Edilmesi
7- İlgili Kurumlardan Gelen Bilgilere İstinaden Şüpheli Adres Tespitlerinin Yapılması
8- Adres Araması ve Bilgisayar İncelemesi
9- Suç Delillerinin Tespiti Halinde Şüphelinin Yakalanması
10- Şüphelinin İlgili Savcılıklara Alınacak Talimata İstinaden Sevk Edilmesi

TÜRK CEZA KANUNUDAKİ BİLİŞİM SUÇLARI



SIRA NO SUÇ ADI TCK CEZASI AÇIKLAMASI
1 BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME 243/1 1 yıla kadar hps. Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye
243/2 6 aya kadar hps. Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde,ceza yarı oranında indirilir
243/3 6 ay-2 yıla kadar hps. Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse,
2 SİSTEMİ ENGELLEME, BOZMA, VERİLERİ YOK ETME VEYA DEĞİŞTİRME 244/1 1-5 yıla kadar hps. Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi,
244/2 6 ay-3 yıla kadar hps. Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi,
244/3 Yarı oranında artırılır 1.5-7.5 yıla kadar hps. Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde,
244/4 2-6 yıla kadar hps. Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde,
3 BANKA VEYA KREDİ KARTLARININ KÖTÜYE KULLANILMASI 245/1 3-6 yıla kadar hps. Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa,
245/2 4-7 yıla kadar hps. Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde,
4 MÜSTEHCENLİK 226/1 6 aydan 2 yıla kadar hps. Bir çocuğa müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunların içeriğini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten
226/4 1-4 yıla kadar hps Şiddet kullanılarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılan cinsel davranışlara ilişkin yazı, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten, ülkeye sokan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, başkalarının kullanımına sunan veya bulunduran kişi
5 NİTELİKLİ DOLANDICILIK 158/1 2-7 yıla kadar hps. Dolandırıcılık suçunu, Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işleyen kimse,
6 HAKARET, SÖVME VE ŞANTAJ 125/3 3 aydan 2 yıla kadar hps Hakaret suçunun, Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri; basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, üçte biri oranında artırılır.
5-BİLİŞİM SUÇLARINDAN MAĞDUR OLMAMAK İÇİN YAPILACAKLAR


1- İnternet ortamında %100 güvenliğin hiçbir zaman sağlanamayacağını unutmayın!
2- Şirketinize veya şahsınıza ait önemli bilgilerinizin yer aldığı bilgisayarınız ile özel güvenlik önlemleri
almadan internete bağlanmamalı,
3- Özellikle Chat (Messenger) ortamında bilgisayarınıza sanal âlemden saldırılabileceğini;
4- Chat de tanıştığınız kişilere şahsınız, aileniz, adres, telefon, işiniz v.s. konularda şahsi bilgilerinizi vermemeniz gerektiğini unutulmamalı
5- İnternet ortamında tanıştığınız kişilere kredi kartı bilgilerinizi verilmemeli,
6- İnternet üzerinden yapılan yazışmalarınızda karşınızdaki kurumlarla özel bir yöntemle yazışmanızda
fayda olacaktır.
7- Kimliğini verdiği, kendini tanıttığı kişi olmayacağı düşüncesiyle tedbirli olmalıdır.

6-İNTERPOLLE İLE ULUSLAR ARASI YAPILAN ÇALIŞMALAR

İnternet ortamında diğer ülke polis birimleri tarafından suçların önlenmesi amacıyla gerekli kontroller yapılmakta ve suç unsuru bulunması halinde gerekli soruşturma izini Yasal organlardan alınarak soruşturmaya başlanılmaktadır.
Suçluların tespit edilmesi için gerekli çalışmaların yapılmasından sonra, ilgili internet suçuyla tespiti yapılan bilgisayar kullanıcıları dünya bazında IP, Tarih ve Saat bilgileri belirlenmek suretiyle tespit edilmektedir. (Örneğin;İnternette yurt dışı kaynaklı bulunan çocuk pornografisi ile ilgili yapılan operasyonlarda bu şekil bir ortak çalışma yapılmaktadır.)
Tespiti yapılan bilgisayar kullanıcıları ülkelerine göre sınıflandırılmakta ve kendi ülkelerinde yasal mevzuata göre tahkikatının yapılabilmesi ve eğer ilgili suç o ülkede de suç olarak tanımlanması halinde yargılanmanın yapılabilmesi için İnterpol Daire Başkanlıklarınca ilgili ülkelere sevk edilmektedir.




7-BANKALARARASI KOORDİNASYON MERKEZİ İLE ÇALIŞMALAR

İnternet ortamında işlenen suçların büyük çoğunun amacı hiçbir emek harcamadan kısa sürede haksız kazanç ve menfaat elde etmektir.
Şahıs ya da şahıslar internet ortamında bu suçları işlerken genellikle başka insanların bilgileri ve rızaları dışında elde etmiş oldukları bilgileri (ad, soyad, telefon, kredi kartı bilgileri gibi) kullanmak suretiyle suç işlemektedirler.
Örneğin (A) isimli şahıs önceden bir şekilde tespit ettiği ve başka insanlara ait olan kredi kartlarının bilgilerini kullanarak internet ortamında kumar, pornografik vb. içerikli sitelere üye olmakta ve işlem yapmaktadır.
Tespiti yapılan kredi kartları numaralarının gerçek kullanıcılarını belirlenebilmesi için Bankalar arası Koordinasyon Merkezi Müdürlüğü ile yazışma yapıldığı takdirde, internet üzerinde verilen kredi kartlarının gerçek sahipleri tespit edilmekte ve varsa önceden suç duyurusunda bulunup bulunmadığı tespit edilebilmektedir.

8-PRATİK SORUŞTURMA ÇÖZÜM YOLLARI

Kurumlar arası yazışmalarda Savcılık Havalesi yapılmadan hızlı bir şekilde yazışmaların takip edilmesi,

Kurumlara en azından sadece Bilişim Suçları Bürolarına mahsus olmak üzere istenilen bilgilere hızlı bir şekilde ulaşılıp delillerin yok edilmeden ele geçirilmesi amacıyla bir talimat yazılması, (Örneğin işlenmiş her hangi bir soruşturma dosyası ile ilgili olarak Türk Telekomünikasyon Müdürlüğüne gönderilen IP tespit yazısının cevabı en az 10-15 gün arasında gelmektedir.

Tüm Cumhuriyet Başsavcılıklarında İnternet ve Bilişim Suçları ile ilgili soruşturma dosyalarını yürütecek Savcıların ayrılması ve konu ile ilgili kendilerine eğitimler düzenlemek suretiyle bilgilendirilmeleri gerekmektedir.


9-İSTANBUL EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ İNTERNET VE BİLİŞİM SUÇLARI KISMININ YAPILANMASI


Şube Müdürlüğünde 2006 yılının Şubat ayından itibaren aktif olarak görev yapan İnternet ve Bilişim Suçları Kısmı, İstanbul ili genelinde konusu itibariyle kendi görev sahası içine giren tüm bilişim suçları soruşturmalarını yürütmektedir.
Kısıma çoğunlukla Savcılık Havaleli soruşturma dosyaları gelmekle birlikte, eğer talep edilmesi durumunda diğer Şube Müdürlükleri ile İstanbul dışındaki Resmi Kurumlara da gerek bilgisayar incelemesi gerekse teknik konularda yardımcı olmaktadırlar.
İnternet ve Bilişim Suçları Kısmımızda 1 Başkomiser, 1 Komiser Yrd. İle 9 Polis Memuru olmak üzere toplam 11 personel görev yapmaktadır.
Gerek personel gerekse teknik araçlar bakımından eksik olmasına rağmen görevlerini özveriyle yapmaya çalışmaktadırlar.

10-2006 YILI İCRAAT

2006 Şubat Ayından – 31.12.2006 tarihine kadar kısmımızda yapılan çalışmalarda;

Savcılık Havaleli : 181 Dosya
Resen Açılan : 5 Dosya
Büro Amirlikleri : 87 Dosya
Şube – İlçeler : 21 Dosya
İl Dışı : 13 Dosya
EGM : 30 Dosya
Jandarma : 4 Dosya

Olmak üzere toplam 341 dosya gerekli teknik inceleme yapılmak üzere İnternet ve Bilişim Suçları Kısmımıza gönderilmiştir.
(160) adet bilgisayar görevlilerimiz tarafından incelenmiş, (87) şahıs hakkında şüpheli olarak işlem yapılmış, bu şahıslardan (12)’si tutuklanarak Cezaevi Müdürlüğüne teslim edilmiştir.


11-2007 YILI İCRAAT


01 Ocak 25 Mayıs 2007 tarihleri arasında kısmımızda yapılan çalışmalarda;

Savcılık Havaleli: 328 Dosya
Şube – İlçeler : 86 Dosya
İl Dışı : 22 Dosya
EGM : 11 Dosya
Jandarma : 5 Dosya

Olmak üzere toplam (452) dosya gerekli teknik inceleme yapılmak üzere İnternet ve Bilişim Suçları Kısmımıza gönderilmiştir.
(178) adet bilgisayar görevlilerimiz tarafından incelenmiş, (38) şahıs hakkında şüpheli olarak işlem yapılmış, bu şahıslardan (7)’si tutuklanarak Cezaevi Müdürlüğüne teslim edilmiştir.


KAYNAKÇA:

1- ASAYİŞ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ AR-GE BİLGİ İŞLEM BÜRO AMİRLİĞİ İNTERNET VE BİLİŞİM SUÇLARI KISMI

2- GAZETE HABERLERİ

3- TÜRK CEZA KANUNU


Av. Vildan YİRMİBEŞOĞLU