Altın ve Metal Dedektörleri Hakkında Bilgi
Doğal altın (cüruf, nugget) bulabilen dedektörlerle ilgili bilgi için yazının devamını okuyun. Hali hazırda ayrım özelliği olan dedektörlerin hemen hepsi altın para, bilezik gibi takılar ve definelerdeki altınları yüksek oranda ayırma özelliğine sahiptir.
Cürufun genellikle bulunduğu zemin yapılarının zor koşullarda olması sebebi ile, altın cihazları bu tür tespitlerde tercih edilen detektörlerdir. Altının doğal olarak bulunduğu toprak yapısı diğer dedektörlerin yanıltıcı etki alabileceği genellikle mineralli ve taşlık arazilerdir. Bu toprak yapıları için üretilen dedektörlere altın dedektörü denilmektedir.
Bu dedektörlerin teknolojik alt yapısı bilinen tür dedektörlerden tamamen farklıdır. Diğer dedektörler genel toprak yapısında çalışabilecek bir yapı ile tasarlanmıştır. Standart bir dedektörde bu mineralli yapı dikkate alınmakla birlikte tamamen bu toprak yapısı üzerine kurgulanmazlar. Doğal altın dedektörleri ise tamamen bu mineral yapısı düşünülerek tasarlanır. Diğer dedektörlere oranla çok daha hassas bir teknoloji gerektirir. Özellikle, bu cüruf altınlar çok küçük çaplı olarak yüksek mineralli kaya parçaları yanında, altında veya bir kaya ile yapışık pozisyonda duruyor olabilirler. Bunları da standart bir dedektör ile bulmanız genellikle mümkün olmaz.
Altın, özellikleri ve referansları bakımından ,metal scalasında diğer metal cinsleri ile çok yakın şekilde konumlanmıştır. Altın Dedekörleri özellikle bu referansa karşı yüksek hassasiyet gösterecek şekilde tasarlanıp üretilirler.
Altın dedektörlerinin en önemli özelliği ise engelleyici diğer unsurları bertaraf ederek sadece altın ve diğer metallere konsantre olabilmesidir. Yani taş veya kaya altında kalmış çok küçük bir altın cürufu bile toprak altından keşfedebilmektedir. Altın dedektörü toprak yapısında dengeleri bozabilecek yüksek mineral seviyelerine karşı kararlı davranacak, derinliğinden ve gücünden kayıp vermeyecek cihazlardır. Bu da üstün bir teknoloji, ileri mühendislik ve yoğun bir tecrübeyle mümkün olabilecek çalışmaları gerektirmektedir.
Sadece cihazın kendisi değil, bobininden kablosuna, ana kartından analog kartına, yazılımına ve tüm ince detayına kadar yüzlerce hatta binlerce deneme ile sonuç ilişkileri oluşturulmuş ve üretimi gerçekleştirilmiştir.
Altın, özdirenci ve birim uzunluğuna düşen endüktansı itibarı ile çevrede bulunan diğer metal ve manyetik özellikli hedeflerden bir ölçüde farklı değerlere, başka bir ifade ile farklı zaman sabitlerine sahiptir. Benzer şekilde altının bulunduğu zeminler de bu özellikleri itibarı ile ortalama zeminlere göre farklılık gösterirler.
Tipik bir define dedektörü veya tek para dedektörü ortalama bir arazide geniş bir hedef çeşitliliğine eşit duyarlı olacak şekilde tasarlanmıştır. Buna karşılık altın dedektörleri hedeflendikleri zemin ve bu zeminlerdeki olası diğer impüriteler ile altın ayrımını mükemmel yapabilecek nitelikte optimizasyona sahiptir.
Altın cihazları bu dengeyi sağlamak üzere; yöntem, teknoloji, detaylı hesaplar ve bilgi birikimi ile geliştirilmiş bu amaca odaklanmış cihazlardır. Dedektörün bu şekilde tasarlanmış olması altının bulunduğu arazide o dedektör tarafından algılanıp algılanamaması arasındaki farkı belirler.
Örneğin; Bir define dedektörünün hedefi genellikle büyük objelerdir. Metal ayrımı olan define dedektörlerinde bu objelerin çelikten mi? demirden mi? yoksa bakırdan mı olduğunu anlamak da mümkün olabilmektedir. Hedef alınan cisim büyük olduğundan algılaması daha kolay ya da daha derinden mümkün olabilmektedir. Yeryüzünde insanlık tarihine göz atıldığında definelerin insanların yaşadığı topraklarda, altının ise genellikle çorak, el değmemiş, taşlık ve mineralli arazilerde olduğu gözlenmektedir.
Bununla birlikte Tek para dedektörleri de orta ve yüzeysel aramalarda çok başarılı sonuçlar vermektedir. Özellikle metal ayrım veya demir eleme özellikleri ile birçok gereksiz objeyi kazmadan geçmeyi ve en doğru hedefe yönlendirmeyi kolay ve kesin şekilde yapabilmektedirler. Etrafa saçılmış ve zamanla toprak altında kalmış paraları veya özellikle toprak altına kazılıp gizlenmiş madeni para ve benzeri hedefleri keşfetmek bu tür dedektörler ile çok olası ve rahattır. Tek para dedektörleri sadece para veya benzeri hedefleri değil, aynı zamanda değerli ve altın hedefleri de aynı hassasiyette bulabilmektedirler.
Her dedektörün kullanım alanları ve bölgeleri belirgin şekilde ayrılmaktadır.
Define Dedektörleri Hakkında Ayrıntılı Bilgi
Define dedektörleri genel olarak VLF Sistem ve Pulse Pi Sistem olmak üzere ikiye ayrılır.
VLF Sistem
VLF dedektörler -halk arasında valf yada tektekçi dedektörü de denir.- ayrım konusunda çok başarılıdır. Ancak derinlik konusunda aynı şeyi söyleyemeyiz. Valf dedektörler Pi dedektörlere göre çok yüksek frekanslarda çalışır. 3 Khz - 25 Khz arasında. Bu yüzden toprağı veya karşılarındaki engeli zor geçerler. Ayrıca yüksek frekanslarda çalıştıkları için hızlı kullanmak gerekir. Vlf dedektörlerle arama yapılırken hızlı sallanmalıdır. Özellikle metal tespit edildiğinde metalin üstünde hızlı sallandığında ayrım netleşir.
VLF Dedektörlerin çalışma prensipleri kısaca şöyledir :
1- Devre elemanları verici bobin üzerinde bir elektrik akımı oluşturur. 2- Bu akım bobin etrafında manyetik alan oluşturur. 3- Bu manyetik alan metaller üzerinde Eddy Akımları dediğimiz vericiye ters yönde akımlar oluşturur. 4- Alıcı bobin bu akımları algılar 5- Alıcı bobinden gelen sinyaller alıcı devrede katbekat büyütülür ve sese veya görüntüye dönüştürülür.
VLF dedektörlerin arama başlıklarının çapı 50 cm i geçmez ve genellikle 2 bobinden oluşur. Bobinlerden biri alıcı diğeri ise vericidir. Bu bobinler ince bakır tellerden sarılarak yapılır. Alıcı ve verici bobin çok hassas yerleştirilir ve sabitlenir. En ufak bir hatada bobinler birbirlerini algılarlar ve cihaz çalışmaz.
Vlf dedektörler de en pahalısı ile orta hallisi arasında pek fark yoktur. Dikkat ederseniz aynı cihazları ekran takıp, aydınlatma vb. yapıp kısacası süsleyip satarlar.
Eğer tektekçilik yapacaksanız Vlf sistem cihazlar sizin için idealdir. Bunlarla tektekçiliğin yanında 1 - 1.5 metre derinliğe kadar büyük hedefleri de arayabilirsiniz.
Ülkemizdeki ve dünyadaki bazı VLF Dedektör üreticileri şunlardır :
Garrett, Fisher, Whites, Minelab Dedektör, XP Dedektör, Nokta Dedektör, Sismik Dedektör, Adrenalin Dedektör, Farmet Dedektör, Megatekno Dedektör, Maksel Dedektör, Uğul Dedektör, Bounty Hunter, Makro Dedektör, Maksel Dedektör, Golden Mask, Tesoro ...
Pulse Pi Sistem
Pi dedektörler adını Pulse Induction kelimesinin baş harflerinden alır. Halk arasında pulse veya pals olarak da söylenir. Pulse-pals kelimesi darbe anlamına gelir. Buradan da anlaşıldığı gibi Pulse dedektörler sinyallerini darbeli olarak gönderirler. Sinyaller çok düşük frekanslıdır. 50 Hz - 900 Hz. Pals dedektörler bu özelliklerinden dolayı VLF ye oranla yaklaşık 3 kat derine sinyal gönderebilirler. Pulse dedektörler tektekçilik için uygun değildir. Derindeki defineler ve kalıntılar için tercih edilmelidirler.
Pulse Dedektör Başlık Yapımı ve Özellikleri
Pulse dedektörlerin arama başlıkları markalarına göre mono (tek) veya 2 bobinden oluşur. Başlık boyutları istenildiği gibi büyütülebilir. 10 cm, 50cm, 90cm x 90cm, 1metre x 1metre, 2m x 2m gibi. Bu sayede büyük arazileri taraması çok daha kolaydır. Ancak pulse dedektörlerde arama hızı çok önemlidir. Başlık, VLF sistemlerin aksine yavaş gezdirilmelidir. Hızlı gezdirilirse yanılabilir ve hatalı ayrım yapabilirler.
Pulse Dedektörlerde Metal Ayrımı
Eski pulse dedektörler ayrım konusunda çok yetersiz kalıyorlar. Ancak günümüz teknolojisinde pulse dedektörlerin ayrımlarıda en az vlf dedektörler kadar net. Hatta son günlerde gözüme pulse bir dedektör takıldı. Cihazı alıp incelemedim fakat videolarında gördüğüm kadarıyla çok net altın ayrımı yapıyor. Şuan kullanıcı yorumlarına ulaşamadım. Reklam olmaması için isim vermiyorum.
Pulse Dedektör Fiyatları
Pulse dedektörlerin fiyatları 100 liradan başlayıp 10.000 liraya kadar çıkmaktadır. 100 liradan başlayanlar piyasada yaygın olan delta pulse ve hammer head isimli pulse cihazlardır. Bu cihazlar eski sistemdir ve analog devreler içerirler. Metal ayrım özellikleri yoktur.
Diğer Özellikler
Pi sistem dedektörleri kullanmak tecrübe ister. Cihazı çok iyi tanımak gerekir. Bu şekilde kullandığınızda çok iyi işler başarabilirsiniz. Özellikle cihazın minerale ve metale verdiği sesi çok iyi tanımanız gerekir.
Pulse Dedektörler karşılarındaki engellerden (toprak, kaya vb gibi) etkilenmezler. Ancak mineralli topraklarda yanıltıcı sinyaller verebilirler. Bu eksiklikte son zamanlarda mineral silme veya mineral eleme özellikleriyle büyük ölçüde giderilmiş sayılır.
Ülkemizdeki ve dünyadaki bazı Pulse Pi Define Dedektörü üreticileri ve modelleri şunlardır :
Lorenz Deepmax, Rex Land Craft-Vega, Ground Pionner, Farmet Teknoloji Royal Pulse, Megatekno Dedektör Pimax Pulse, Kyzikos Dedektör, Stinger, Delta Pulse, Golden Mask Pulse, Mikron Proton...
kaynaklar: definemerkezi.com, idmelektronik.com.tr |