MAKİNA  BAKIM

 AMACI:

Teşkilatımız makina parkında bulunan dozer, greyder, yükleyici, treyler, yangın söndürme aracı (arazöz), seyyar tamir aracı, sürütücü, tomruk istifleyici, tomruk yükleyici, hava hattı, kar ekipmanı, kabuk soyma makinası, yongalama makinası, 4X4 ve 4X2 traktörler ile bu traktörlere monteli kepçeli traktörler, damperli ve kasalı kamyonlar vb.araç ve makinaların bakımını ihtiva eder.

Makinaları periyodik olarak kontrolden geçirmek ve bu suretle arıza başlangıçlarını veya ileride daha büyük arızalara yol açacak kusurları gidererek makinayı işletmeye hazır bir durumda bulundurmak için yapılan hizmetlerdir.

1-     GÜNLÜK BAKIM:

 AMACI:

Makina üreticileri tarafından makinanın çalıştırılmasından evvel veya her gün yapılması istenen işleri yapmak günlük bakımdır. Makinanın işe çıkarken yağ ve su ikmalinin tam ve temiz olarak yapılması, yağlanacak yerlerin yağlanması, lastik havalarının kontrolü ve tamamlanması, her akşam iş bitiminde akaryakıt ikmalinin yapılması gibi o gün vardiya sonuna kadar makinayı devamlı ve sağlam çalıştırmak için yapılan işler günlük bakım konusuna girer.

KİMLER TARAFINDANDAN YAPILIR ?

Günlük bakım makinayı kullanan şoför veya operatör tarafından yapılacaktır. Bazı makinalara ağır makina yağcısı verilmiştir. Bunlar günlük bakımda operatöre yardım ederler. Günlük bakımdan makinanın şoför veya operatörü sorumludur.

 NEREDE YAPILIR ?

Günlük bakım makinaların iş sonunda park edildiği yerlerde yapılacaktır. Bu yerler Bölge Müdürlüğü park sahası veya arazide herhangi bir yer olabilir.

 NE ZAMAN YAPILIR ?

Günlük bakım işe çıkmadan evvel yapılacaktır. Bakım için ayrılacak zaman en fazla yarım saatir ve bu zaman çalışma süresi içindedir. Günlük bakım işleri içine giren akaryakıt ikmali kesinlikle iş bitiminden sonra yapılmalıdır. Böylece yakıt içerisindeki suyun çökmesi ve zamanında deşarj edilmesi mümkün olur.

Günlük bakımı öğle paydosundan evvel veya sonra yani gün ortasında veya iş sonunda yapmak doğru değildir. Bu şekilde yapıldığı takdirde istenen amaç sağlanmış olmaz. Kural olarak akaryakıt ikmali hariç günlük bakım işe çıkmadan önce yani genellikle sabah yapılacaktır.

NELER YAPILIR ?

Her makinanın özelliğine göre değişmekle beraber günlük bakımda yapılacak önemli işler şu şekilde gruplandırılır:

1-     Yakıt deposundaki suyun boşaltılması, soğutma ve akü suyunun kontrolü, eksikse tamamlanması.

2-     Motor yağ seviyesinin kontrolü eksikse tamamlanması.

3-      Fren hidroliğinin kontrolü eksikse tamamlanması.

4-     Şasi ve günlük yağlanacak gresörlüklere yağ basılması.

5-     Lastik bakımı (Havalarının tamamlanması lastiğin supap iğne ve kapağının kontrolü).

6-     Şasi, karoser ve diğer kısımlarda çatlak olup olmadığının kontrolü.

7-     Soğutma sisteminden su, motor, şanzuman, diferansiyel ve diğer dişli kutularından yağ sızıntısı olup olmadığının kontrolü v.s.

 NOT:

Yukarıda günlük bakım olarak belirtilen hususlar tek vardiya çalışmasına göredir. Günde birden fazla vardiya çalışılırsa her vardiyada tekrarlanacaktır.

2. PERİYODİK  BAKIM:

 AMACI:

Makinaların en iyi çalışma şartlarında bulundurularak, iş verimini artırmak, tamir masraflarını azaltmak, makina ömrünü uzatmak ve ekonomik çalışmasını sağlamaktır.

Düzenli yapılan periyodik bakımlar sayesinde,makinaların ileride ortaya çıkması muhtemel arızaları bertaraf edilerek hem onarım masrafları en aza indirilecek, hem de arızadan dolayı gayri faal kalma süresi azaltılarak iş verimi arttırılmış olacaktır.

NELER YAPILIR:

Makinaların periyodik bakımları yapılırken o makinanın kullanma kılavuzunda belirtilen sürelerde ve teknik bilgiler doğrultusunda yapılır. Her makina için periyodik bakım zamanı ve bakım malzemeleri çok değişik olmakla beraber bazı ana başlıkları şu şekilde sıralamak mümkündür:

8-     Saat veya kilometresi dolan makinanın motor yağı,yağ ve yakıt filtre elemanları değiştirilir. Çalışma ortamına göre hava filtresi elemanı temizlenir veya değiştirilir.

9-     Şanzuman, diferansiyel, tandem, direksiyon ve diğer dişli kutuları yağ seviyeleri kontrolü yapılır.

10-  Gresörlükler yağlanır, akü ve lastik bakımı yapılır.

11-  Debriyaj, fren ve kayış ayarları gibi ayarlar kontrol edilir. yanlış olanlar ayarlanır.

12-  Şasi, karoseri ve diğer kısımlarda çatlak olup olmadığı kontrol edilir.

13-  Makinanın genel durumu gözden geçirilir.

KİMLER TARAFINDAN YAPILIR:

Makinaların periyodik bakımları Orman Bölge Müdürlüklerimizin Merkez Orman İşletme Müdürlüklerinde oluşturulmuş seyyar tamir ekipleri ile makinayı kullanan şöför veya operatör tarafından yapılır.

NEREDE YAPILIR:

Periyodik bakım, araç ve makinaların iş sonunda park edildiği yerlerde, Bölge Müdürlüğü park sahasında veya arazide her hangi bir yerde yapılır.

KIŞLIK  BAKIM :

 AMACI:

Makinaların randımanlı ve arızasız olarak çalışmalarını temin amacıyla kış mevsimi gereklerine göre ikmal, bakım ve kontrol işlerinin zamanında ve noksansız olarak yapılması yani makinaların kış mevsimine hazırlanmasıdır.

Kış mevsiminde çalışacak makinalar üzerinde mevsim başında yapılacak işlerden başlıcaları aşağıda belirtilmiştir.

a-     Soğutma sistemi temizlenecektir

b-     Radyatör ve hortumlarda sızıntı varsa önlenecek yağlanmış olan hortumlar değiştirilecektir.

c-      Termostat yerinde ve çalışır durumda olacaktır.

d-     Yukarda  belirtilen hususlar tamamlandıktan sonra soğutma sistemine bölge ikliminin gerektirdiği oranda antifiriz konacaktır.

e-     Motor ve dişli kutularındaki yağlar makinaya ait periyodik yağlama kartına uygun şekilde değiştirilecek ve yağlama noktaları da yağlanacaktır.

f-       Akümülatördeki elektrolitin yoğunluğu, elemanlar ve akünün makinaya tespit durumu kontrol edilecek kabloların sağlam ve kablo başlarının temiz ve sıkı olması sağlanacaktır.

g-     Jeneratör, şarj dinamosu ve marş motoru fırçaları temizlenecek, aşınmalar kontrol edilecektir.

h-     Benzin motorlarının kompresyonları ölçülüp, genel ayarları yapılacak ve bu ayarlar elektrikli aletler ve vakum metre ile kontrol edilecektir.

i-       Dizel motorların kompresyonları ölçülüp, enjektör ile pompanın ayarları kontrol edilecektir.

j-       Dizel motorlarında soğukta ilk hareket yardımcı, (Kızdırma bujisi, manifolt ısıtma) tertibatı kontrol edilerek çalışır durumda olması sağlanacaktır.

k-     Patinaj zincirleri ve gergileri, çekme halatı, takoz ve benzeri teçhizat kontrol edilerek ve lüzumu halinde derhal kullanılabilecek durumda olacaktır.

l-       Aynı sebepten dolayı hava frenli (veya hava kontrolü) araç ve makinalarda, motor çalışırken hava kompresörünün süzgecine yarım Litre alkol emdirilecektir. Bu suretle hava sisteminin içinden geçen alkol, su buharı ve yoğunlaşan su zerrelerini, boru bağlantı ve valflerinden alarak depoya sürükler ve hava içinde bulunan su buharının donmasından oluşabilecek fren tutmama arızası bertaraf edilmiş olur.

DEPOLAMA  BAKIMI:

 Uzun süre iş verilemeyecek araç ve makinalar park edilirken, çevre şartlarının etkisini zararsız hale getirmek veya azaltmak amacıyla bazı önlemler alınması zorunludur. Bunlardan bazıları aşağıda belirtilmiştir.

Makinaların gerekli yerleri yağlanacaktır.

Soğutma sistemi kaçakları giderilecek iklime uygun antifirizli soğutma sıvısının sistemde olması sağlanacaktır.

Akümülatör araç veya makinadan sökülerek gerekli bakımı yapıldıktan sonra korunmalı bir yerde muhafaza altına alınacaktır.

Lastik tekerlekli araç ve makinalar takoza alınacak, lastik hava basınçları çok az indirilecektir.

Yangın söndürme araçlarının tanklarındaki ve pompadaki suyun tamamı boşaltılacak, pompanın su emiş hattına 200 santilitre (bir çay bardağı) antifiriz fışkırtılarak pompa 15 saniye çalıştırıldıktan sonra stop ettirilecektir. Bu işlem pompa içerisinde kalabilecek suyun donarak pompaya zarar vermesini önleyecektir.

Yangın söndürme araçları kapalı bir mekana yoksa bir sundurma altına çekilecek, pompanın dış etkenlerden korunması için üzeri örtülecektir. Araç üzerindeki ve ilave hortumlarında içerisinde su kalmamasına dikkat edilecek ve hortumlar düzgün şekilde sarımlı olarak yerden yüksekte bir yerde korunacaktır.

kaynak: web.ogm.gov.tr