RİSK HAKKINDA BİLGİ
RİSK TANIMI VE ÇEŞİTLERİ
1.1. Riskin Tanımı
Genel anlamda risk; belirli bir zaman aralığında, hedeflenen bir sonuca ulaşamama,
kayba ya da zarara uğrama olasılığıdır. Ekonomik anlamda ise “ekonomik etkinliklere bağlı
olarak planlanan işletme faaliyetlerini tehdit eden ve kayıplara neden olabilen tehlikeler”
şeklinde tanımlanmaktadır. Ekonomik kayıplara yol açan olayların gerçekleşme olasılığı
olarak da tanımlanabilen risk, sigortacılıkta, meydana gelmesi muhtemel hasar olasılığı
şeklinde açıklanmaktadır.
Risk, gelecekte oluşabilecek potansiyel sorunlara, tehdit ve tehlikelere işaret eder.
Risk genellikle tam ve net olarak bilinemez ya da öngörülemez (belirsizlik), zamana bağlı
olarak değişir. Sonuç üzerinde olumsuz etkileri vardır. Yönetilebilir bir olgudur.
Riskin iki temel bileşeni ;
Oluşma olasılığı,
Oluşması durumunda sonucu ne ölçüde etkileyeceğidir.
Ancak riskin yalnızca olumsuz etkileri olan bir kavram olduğunu düşünmek büyük bir
yanlış olur. Riske kazanç elde etme fırsatı olarak bakılmalı, fırsata dönüştürülmesi için
sistematik bir çaba gösterilmelidir.
Riskin matematik ifadesi ise şöyledir.
Risk = Olasılık x Şiddet
Burada olasılık riskin meydana gelme ihtimalinin değerini, şiddet ise riskin ağırlığı
yani etkisinin değerini ifade etmektedir. Bunlar nitel (sayısal) olarak değerlendirilebildiği
gibi; nicel olarak da değerlendirilebilmektedir.
Risk için, bir belirsizlik halidir derken, her belirsiz durumun risk olarak
nitelendirilemeyeceğini de belirtmemiz gerekir. Buradaki ayırım, belirsizliklerin hedefe
giden yolda tehlike ile etkileşim düzeyidir.
1.2. Riskin Nitelikleri
Temelde risk olmadan, sigorta sözleşmesinin yapılması düşünülemez. Bu özelliği ile
riskin, sigortacılık açısından bazı niteliklere sahip olması gereklidir. Bu nitelikler aşağıdaki
şekilde sıralanabilir:
Risk, teminat istendiği zaman gerçekleşmemiş olmalıdır.
Gerçekleşmesi belirsiz ve ileriye dönük olmalıdır.
Sigortalının iradesi dışında gerçekleşecek olmalıdır.
Karşılaşılan tüm risklerin sigortalanması mümkün değildir. Riskin sigortalanabilmesi
için her şeyden önce, hasarın tesadüfi bir şekilde meydana gelmesi gereklidir. Diğer bir
zorunluluk ise, hasarın belirlenebilir ve ölçülebilir olmasıdır.
1.3.Riskin Çeşitleri
Riskin genel sınıflandırılmasının yanında tedarik zinciri riskleri, elde edilebilirlik
riskleri, geç Teslimat Riski, Tedarikçinin Kapasite Riski, Tedarikçinin Finansal Durumu
Riski, Döviz Riski, Ekonomik /Politik /Yasal Riskler, Doğal Afet Risklerinden de söz
edilmelidir.
1.3.1.Genel Risk Sınıflandırması
Risk çeşitleri genel olarak üç grupta incelenebilir;
Mal riskleri
Can riskleri
İş yeri riskleri
|
