Şafii ve Hanefi Mezheplerinde Namaz ve Abdest
murtecisozluk.com sitesinden alıntıdır.
abdest
hanefinin aksine şafii mezhebinden olan kişi, abdest konusunda niyet etme olayını gerçekleştirmek zorundadır. hanefide, zaten abdesti aldığınıza göre niyetiniz bellidir denilse de, şafii olan kişi sesli olarak bunu zikretmelidir. ancak bilinmesi gereken şey, ağız ve burna su verdikten sonra yüzü yıkarken bunu yapmak gerektiği (şafii için). çünkü şafiiye göre, yüz yıkandığı an abdestin farz kısmı başlıyor.
bundan gayri bir fark daha var, o da saçınıza bir parmak su bile değdirseniz yeter (şafii için). hanefideki 3de1 kuralı yok.
yine şafii mezhebinde, abdesti bozan unsurlarda kan çıkmasının bozmadığını biliyoruz zaten. ayrıca, evlilik düşen/düşmüş(eşiniz) kişilerle en ufak ten teması abdesti bozar. (bluğ çağına ermemişler ve kocamışlar hariç).
sabah yatakta malum durum ihtimaliyle uyanan kişi, hanefide şüphe üzerine boy abdesti almak konusunda mecburiyetteyken, şafiide şüphe durumlarında "durmak yok yola devam" vardır. bu açıdan bir kolaylık hanefiye nazaran.
namaz
namaza şafii, sesli niyet ile başlar. subhaneke yerine veccehtü duası okur. (google a yazarsanız latin harflisi, arapçası, türkçe manası çok rahat çıkar, subhanekeden biraz daha uzunca bir duadır.) ellerini kaldırıp indirir şafii kişi; bu bilinir. cemaatle kılarken, imam okuyor olsa da, hanefinin aksine fatihayı okumalıdır kendi de. burada da sünnet olan "fısıldama ve konuşma arası ses tonu" geçerlidir ölçüt olarak. ayakların aralığı hanefide 3 parmakken, şafiide 1,5 karıştır, biraz daha aralık olacak. rükuya giderken, rükudan doğrulurken eller kalkar iner, omuz hizasına. daha aşşağıya değil ve avuç içleri karşıya (kıbleye) bakaraktan. secdeye giderken kaldırıp indirme yoktur. şafii, imamlık yapıyorsa, fatihadan evvel "besmeleyi" sesli okumalıdır. (elbette sabah, akşam veya yatsı kılınıyorsa). şafiiye göre ayet hükmündedir. hadisle sabit bir görüş. otururken, sağ el, yumruk yapılır, işaret parmağı dize doğru dik durur yere bakaraktan. salavat kısmında karşısı gösterilir. bunu hanefiler de yapmaktadır aslında onlarda yok.
ettehiyatü farklı okunur; buraya dikkat. sadece başlangıcı, hanefi mezhebinde "ettehiyatü lillahi vesselavatü vettayyibatü" olarak, şafiide "ettehiyyatü'l mübareketü's salavatü't tayyibetü lillahi" şeklinde. gerisi aynı.
namazı bitirince, selam vermeden evvel, içinden "niyet ettim şu şu namazımı bitirmeye" demek zorundadır şafii. hanefi imam kıldırıyorsa, hanefi imam 2. yöne yani sola selam verirken, şafiiler sağa selamı veriyor, 1 selam arkadan geliyorlar hareket olarak, ben de yapıyorum ama kaynağını bilmiyorum sorarsanız.
namazda fatihada en ufak bir hata, tüm namazı baştan almayı gerektirir şafii'de. ayrıca şafii, sabah namazında, 2.rekatında, fatiha ardından kısa sure okuyup rükuya gidip geldikten sonra yani eller yandayken ellerini dua eder gibi açarak kunut okumak zorundadır. bitince amin der yine secdeye gider.
şafii, gıyabi cenaze namazı kılabilir, ölen/ölenlerin üzerinden 30 gün geçmemişse. bu açıdan, miting/protestolarda hanefiler şafii niyet etse hayırlıdır.
şafii, balık suretinde olmayan deniz ürünlerini yer, hanefide mekruh/haram ihtilafı var.
şafii mezhebinden olup da geçmişte namaz borcu olanlar, hiçbir nafile ve sünnet kılmazlar, borçları kapayana kadar, farzlardan sonra kaza namazı kılarlar. isterlerse gece kılarlar elbette. ancak akşam namazı dışında, evvelinde sünnet kılınan namazlarda ya bekler (cemaatle kılacaksa) ya da farz kılar, ardından kaza eder. neyi mi ? mesela sabah kıldı, ardından 2 rekat "ilk kılamadığım sabah namazı" diye niyet eder kılar.
şafiiler ellerini göbek üstünde bağlarlar.
hutbe okunurken camiie giren (geçmiş borcu olmayan) şafii, mescid namazı kılabilir sadece. hanefide kılamaz hiçbir şey, mekruhtur hutbe esnasında. yine namaz demişken, geçmiş borç hesaplaması için, minimum bluğ çağına giriş yaşından itibaren hesap edilse, sağlam olur.
kaynak: murtecisozluk.com |