Bitki Kökenli Zemin Kaplama Malzemeleri

İdeal zemin kaplama malzemesi yoktur. Aslında önemli olan, kendi ihtiyaçlarınızla her malzemenin avantaj ve sakıncasını göz önünde bulundurarak, odalara göre en iyi orta yolu bulmaktır.

Seçim kriterleri ?

Sakıncalı olan bu üç kriter kesinlikle elenebilir :  

• Sağlığa zararlı olan ve tehlikeliftalat esterleri (plastik esnetici) içeren çesitli uçucu organik bileşikler (UOB) salıveren PVC kaplamalar;

• Birçok yapıştırıcının içerdiği, çok kanserojen olan formaldehit ve uçucu organik bileşikler (UOB) salıveren laminatlar ( baskılı kağıt • genelde ahşap dekor • ve reçineden yapılan yıpranmayı engelleyen bir katmanla kaplı bir sunta);

• Statik elektriği arttıran plastik halılar, aynı zamanda toz ve alerjen madde deposudur ; alt katmanlarındaki maddelere göre, pek çok uçucu organik bileşikler salıverebilir.

Son olarak, odanın ne işe yaradığına göre, özellikle dayanıklı olan ve bakımı kolay olan (giriş), suya dayanıklı (mutfak, banyo...) mineral bir zemin kaplaması (mineral zemin kaplamaları sayfasına bakınız) ya da daha az sert, daha az ses çıkartan ve daha az kaygan (oda) olan bitkisel kökenli bir kaplama tercih edin. Estetik kriterlerin dışında, baska özellikler tercih edilebilir : toz ve kir tutmayan, temizlenmesi kolay (astımı olanlar), az yalıtkan ve yerden ısıtma sistemiyle (bu çözüm tercih edilmiş ise) uyumlu olan bir kaplama.

Parkeler

Yenilenebilir hammadeden gelen, sıcak, sağlıklı ve dayanıklı olan parke, masif ahşap panel olarak ya da değişik esans kökenli birkaç katmandan oluşur. Geleneksel masif parke panelin, 21 mm'den itibaren "taşıyıcı" olduğu söylenir ve döşeme kirişi ya da tahta kiriş üzerine çivilenir. Ancak, en yaygın olan paneller, daha ince (10 ilâ 15mm), daha ucuz ve birbirine yapışık üç katmandan oluşan laminat zeminlerdir. Büyük miktarda yapıştırıcı madde içeren iki ahşap katman arası ya yonga levha ya da kontrplaktan oluşan en yaygın olan laminatların yerine, iki katman çam + ahşaptan yapılmış bir katmandan (gayet pahalı) oluşanları tercih edin. Paneller, ses yalıtımıyla kaplı tamamen düz bir zemin üzerine sadece konmuş (ahşap lifli levha, hindistan cevizi rulo...), birbirine yapışık ya da iç içe girmiş durumdalar. Bu laminat zemin yapıya bağlı olmadığından, darbe sesi yayılmaz.

 İki sebepten dolayı, sözde sürdürülebilir yönetim sertifikaları olsa dahi, egzotik ahşaptan üretilen parkeler tercih edilmemelidir :

• Üretildiği ülke hakkındaki bilgiler genelde yetersizdir ayrıca da nakliyat sırasında bol miktarda karbondioksit (CO2) salınımına neden olmaktadır. Ülkemizde bu kullanıma uygun geniş bir ahşap yelpazesine sahibiz (Meşe, Kestane, Akçaagaç, Kayın ağacı, Dişbudak, Kara Çam...).

• Diğer sorun : uçucu organik bileşik ve formaldehit salıveren yapıştırıcı (çok katmanlı panellerin imalatında ve tabiki esnasında kullanılan) maddeler. Havayı kirletmeyen yeni nesil yapıştırıcılar çıkana kadar, düşük oranda uçucu organik bileşikler (UOB) salıveren, su bazlı vinilik dispersiyon yapıştırıcıları tercih edin. Bakım konusunda, yağ ve balmumu içeren bir maddenin kullanılması kaçınılmaz, ancak ekolojik koruyucu vernik veya daha klasik olan, az UOB salıveren ama tatbikat esnasında ve daha sonra havalandırma gerektiren, su bazlı ürünler bulmak da mümkün.  

Mantar (Ağaç Kabuğu)

Yapıştırılan ya da iç içe giren mantar levha, yenilenebilir ancak sınırlı olan bir hammadeden gelir (ağacın yeni bir kabuk oluşturabilmesi için yaklaşık on yıllık bir süre gerekiyor).

İyi bir ses ve ısı yalıtım malzemesidir (yerden ısıtma sistemi üzerine tatbik etmekten kaçınılmalı). Suya dayanıklıdır, tozlanmaz ve çok az bakım ister. Bitkisel kökenli reçinelerle kaplı olmayan levhalardan kaçının ve natürel mantar levhalarını yağ ve balmumu ile koruyun. Onları yapıştırmak zorunda kalırsanız, ekolojik malzeme satan distribütörler tarafından satılan lateks bazlı yapıştırıcı kullanın.

Doğal Linolyum

Gerçek Linolyum, düşük kaliteli sentetik muşambalarla alakası olmayan bir malzemedir. Keten yağı, kolofan, mantar ve ahşap tozu, tebeşir ve pigment içeren ve bir kaneviçe (jüt) çuval üzerine tutturulan bir hamurdan üretilir ; rulo ya da levha şeklinde bulunan, bakımı kolay ve antistatik olan çok sağlam bir maddedir. Hatta bakterisit bile olabilir (keten yağının gittikçe oksidayonundan dolayı). Üretimi fazla enerji istemez ve ayak seslerini yutar.

Sakıncalar konusunda, şişmesine sebep olabilen su sıçramalardan zarar görebilir; maaliyeti yüksektir ve yerleştirilmesi gayet güçtür (Linolyum yerleştirmek sayfasına bakınız). Seçeceğiniz yapıştırıcıya dikkat edin !  Kısa bir süredir, ince bir mantar katmanından (titreşimleri yutan) ve bir linolyum katmanıyla kaplı orta yoğunlukta ahşap levhadan (yapıştırıcı içermeyen) oluşan;  ve belirgin  bağlantısız özel bir oluk sayesinde birleşen, kompozit kaplama levhalar bulunmakta. Yapıştırıcıya gerek kalmaz, levhaları laminat zemindeki gibi bir birine geçirmek yeterlidir.

Bitkisel kökenli lifler

Sisal (Agave sisalana), hindistan cevizi lifi, seagrass halı ve hint keneviri, genelde dekorasyon dergilerinde gösterilen natürel lif kökenli muhteşem zemin kaplama malzemeleridir.

Ancak, tüm sıvıları çeker ve temizlenmesi güçtür (emici tozlarla kuru temzileme yöntemi uygulanmalı). Ayrıca, bunlar toz ve allerjen deposudur (özellikle evcil hayvanlarınız varsa). Tatbik için önerilen yapıştırıcıların ve bazen sentetik kautçuk alt tabakaların zararlı salınımlara dikkat edin.

Moket halılar (doğal veya yapay anamaddeli) 

Moket, duvardan duvara döşenen dokunmamış bir çeşit halıdır. Bitkisel kökenli lif kaplamalarının aynı sakıncalarına ve daha sınırlı bir kullanım ömrüne sahip. Akarların ve akar allerjenlerinin gelişimine özellikle elverişlidir..., güveler dahil. Bazı yün moketlerin alt tabakaları sentetik maddeden üretlir, güvelere ve hattâ lekelere karşı işlenmiş olan ürünlerin zararlı salınımlarına dikkat edin (tekstil keçe alt tabakalı olanlarını tercih edin).