İvaz Hakkında Bilgi
İvaz, bir sözleşmeye taraf olmayı ve yasa önünde sözleşmenin geçerliğini ortaya koymayı sağlayan karşı edim. Taahhütte bulunan kişinin verdiği bir zarar ya da sözleşmenin öteki tarafının elde ettiği bir kazanç biçiminde ortaya çıkar. Bu bakımdan taahhüdün yerine getirilmesini isteyen kişinin bir ödemede bulunmuş olması, kendini bir ödemede bulunma, bir malı verme, bir işte çalışma gibi bir yolla bağlamış olması, bir kazancını ya da yasal hakkını devretmiş olması gerekir.
Bir alım satım sözleşmesinde ödenen tutar alıcı için, teslim edilen mal da satıcı için ivaz oluşturur. Türk borçlar hukuku esaslarına göre, bir sözleşmenin taraflarının ivazları arasındaki oransızlık, öteki koşulları da varsa, hata, dolan, yanıltma ve korkutma gibi hukuk dışı etkilerin sözleşmenin yapılmasına etken olduğunu gösterir. Bu durum sözleşmenin geçersiz sayılması için yargıya başvurma olanağı sağlar.
İvazlı akit nedir?
İvazlı akit nedir sorusunun yanıtından önce "ivaz" ve "akit" kelimelerine açıklık getirmek faydalı olacaktır.
İvaz kelimesi, hukuksal bir terim olarak, karşılık anlamına geliyor. Buna göre hukuki işlemler ivazlı ve ivazsız olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Akit ise larşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamalarından meydana gelen hukuki işleme deniyor. Mukavele veya sözleşme olarak da biliniyor. Bu bilgiler ışığında asıl sorumuz olan "İvazlı akit nedir?" sorumuzu yanıtlarsak; İvazlı akit, borçlar hukukuna göre iki tarafada borç yükleyen karşılıklı yapılan sözleşmeye deniyor.
İvazsız akit
Eğer bir sözleşme, sözleşen taraflardan sadece birisine borç yüklemekte ve diğer taraf herhangi bir yüküm altına girmeksizin sözleşmeden yararlanmakta ise, ivazsız akit niteliği taşımış oluyor.
Tapuda ivazlı akit niteliği taşıyan işlemler:
- Su, Gaz, Elektrik vb. Mecralar