Biyoloji Nedir?
Biyoloji veya Canlı bilimi, canlıları inceleyen bir bilim dalıdır. Biyologlar, tüm canlıları; tüm gezegeni kaplayan küresel boyuttan, hücre ve molekülleri kapsayan mikroskobik boyuta kadar onları etkileyen önemli dinamik olaylarla birlikte inceleyen, biyoloji bilimiyle uğraşan kişilerdir. Birçok süreci bünyesinde barındıran hayati süreçlerden bazıları; enerji ve maddenin işlenmesi, vücudu oluşturan maddelerin sentezlenmesi, yaraların iyileşmesi ve tüm organizmanın çoğalmasıdır.
Hayatın gizemleri, tarihteki tüm insanları etkilediğinden; insanın fiziksel yapısı, bitkiler ve hayvanlar hakkındaki araştırmalar tüm toplumların tarihlerinde yer bulur. Bu kadar ilginin bir kısmı, insanların hayata hükmetme ve doğal kaynakları kullanma isteğinden gelmektedir. Soruların peşinden koşmak, insanlara, organizmaların yapıları hakkında bilgi kazandırdı ve de yaşam standartları, zamanla yükseldi. İlginin bir diğer kısmı ise, doğayı kontrol etme isteğinden çok, onu anlama isteğinden gelmektedir. Bu araştırmaların ilerletilmesi, bizim dünya hakkındaki düşüncelerimizi değiştirmiştir.
Biyolojinin; botanik, zooloji ve tıp gibi birçok dalı eskidir. Ancak, bunları tek bir kategori altında toplayan “biyoloji”, ancak 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır. Bu bilmin gelişmesiyle, bilimadamları, bütün yaşayan varlıkların, ortak bazı özellikler taşıdıklarını anlamışlardır. Bu nedenle de varlıkların bir bütün içersinde incelenmesinin yararlarını kavramışlardır. Biyoloji, günümüzde, en önemli bilim dallarından biridir: Tüm dünyadaki biyoloji ve tıp dergilerde, yıllık bir milyon makaleden fazla yayımlanmaktadır. [1] Aynı zamanda, biyoloji, tüm dünyadaki okullarda öğretilen ana derslerden biridir.
Biyoloji, bu kadar fazla konuyu kendi kapsamı altında topladığı için birçok dallara bölünmüştür. Organizma türüne göre bu bilimdalını bölen yöntem; bitkileri inceleyen botanik, hayvanları inceleyen zooloji ve son olarak da mikroorganizmaları inceleyen mikrobiyolojiyi ana dallar olarak alır. Bazı bölme yöntemleri ise, incelenen organizmaların derecesine göre bu ayrımı yapmaktadır: Bu sistem; hayatın temel kimyasını inceleyen moleküler biyolojiyi, hayatın temel yapı taşları olan hücreleri inceleyen hücre biyolojisini, organizmaların iç organlarının çalışmasını inceleyen fizyolojiyi, organizmaların dış görünüşlerini inceleyen morfolojiyi ve organizmaların birbirleri ve çevreyle ilişkilerini inceleyen ekolojiyi, biyolojinin ana dalları olarak kabul eder.
Biyoloji dünyadaki ve evrendeki tüm canlıları, canlıların yasadıkları ortam ile ilişkilerini,canlılık olaylarını inceler. Biyolojinin kapsadığı alanlar muazzam büyüklüktedir.Günümüzde biyolojinin tüm çalışma alanlarına hakim olabilecek seviyede bilgi sahibi olmak imkansızdır. Bu sebeple biyoloji çok sayıda alt bilim dallarına ayrılmıştır.
Bu bilim dalları:
BOTANİK=Bitkileri
ZOOLOJİ=Hayvanları,
ANATOMİ=canlıların iç yapısını,MORFOLOJİ ise canlılıların dış yapısını
EMBRİYOLOJİ=Canlılardaki döllenmenin ardından oluşan zigottan ergin hale gelmesine kadar ki süreçleri,
SİTOLOJİ=Hücrenin yapısını ve işleyişini,
HİSTOLOJİ=Dokuları,dokuların çalışmasını ve yapısını,
GENETİK=Canlılardaki kendine has özelliklerin yani karakterlerin bir dölden sonrakine nasıl aktarıldığını inceler.
FİZYOLOJİ=canlıların hayatsal fonksiyonlarını fiziko-kimyasal açıdan inceleyen bilim dalıdır.
EVOLUSYON(Evrimbilim)=canlıların mutasyon,doğal seleksiyon,izolasyon gibi mekanizmalar sonucu canlılardaki farklılaşmaları,bu farklılaşmalar sonucunda yeni türlerin nasıl oluştuğunu ve bugünkü türler ile geçmişteki türler arasındaki bağlantıları inceler.
EKOLOJİ=canlıları birbirleriyle ve yaşadığı ortam ile ilişkilerini inceler.
TAKSONOMİ=Belirli yöntemler dahilinde canlıların sınıflandırmasıyla ilgilenir.
BİYOCOĞRAFYA=canlıların(bitkilerin hayvanların) dünyadaki dağılımlarını inceler.
BİYOKİMYA=canlıların ve canlıların yapısal açıdan en küçük birimi olan hücreyi kimyasal açıdan inceler.
BİYOFİZİK=Canlılardaki yaşamsal fonksiyonları fiziksel kanunlarla inceler.
MOLEKÜLER BİYOLOJİ=Hücrenin yapısını ve işleyişini moleküler düzeyde inceler.
PALEONTOLOJİ=Fosil bilim.iki alt dala ayrılır.
1-)PALEOBOTANİK:Bitki fosillerini ,2-)PALEOZOOLOJİ:Hayvan fosillerini inceler.
ENTOMOLOJİ=Böcekleri
BAKTERİYOLOJİ=Bakterileri
MİKOLOJİ=Mantarları
LİMNOLOJİ=Içsular bilimi
İHTİYOLOJİ=Balıkları
PARAZİTOLOJİ=Parazitleri
ORNİTOLOJİ=Kuşları
KONKOLOJİ=Yumusakçalarları(deniz anasi vs..) |