Suyun Faydaları ve Hayatımızdaki Önemi

Vücudun gereksinim duyduğu en temel unsur olup, yaşam için oksijenden sonra en önemli öğedir. Vücut ağırlığının %45-65 i sudur. Bunun %5 ini hücreler arası, geri kalanını ise hücre içi sıvılar kapsar. İnsan vücudunda su en çok; beyin, karaciğer ve kaslarda bulunur.

Suyun vücuttaki en önemli görevleri:

- Besinlerin vücutta taşınmasını sağlar,
- Vücut ısısını düzenler,
- Vücuttaki kimyasal olayların aracıdır.

Kas bileşiminin de yaklaşık %70 i sudur. Sürekli sportif egzersizler yapan kişilerin vücutlarında, spor yapmayanlara nazaran daha çok su vardır. Bunun sebebi, kas hücrelerinin, yağ hücrelerine oranla daha fazla su içermesindendir. Bu spor yapan kişinin çalışma verimini arttırır. Su kaybının terlemeye yol açmadığı için hiç olmadığı düşünülen yüzmede dahi, bir saatlik ağır bir çalışmada yaklaşık 2 litrelik su kaybı olur.

Küçüklüğümüzde spor yaparken, bizlere su içmememiz önerilirdi. Bugün ise tam aksi. Spor yaparken mideyi şişirmeden su içmek yararlı olup, günde 8-12 bardak su içilmesi gereklidir. Buna rağmen günlük su tüketimi, kişiden kişiye değişmekte olup; kilo, boy, aktivite, terleme düzeyleriyle ilgilidir.

Gerek yarışma öncesi sporcuların ve gerekse birçok ev hanımı ve kişide gördüğümüz gibi, kilo atmak için çeşitli nedenlerle su kaybına girmeleri çok zararlıdır. Buna bir de su içmek kısıtlanarak; su atıcı haplarla vücuttan su atılması, solaryum, sauna vs. su atıcı yollara gidilmesi çok tehlikeli sonuçlar doğurur. Su kaybı ile elektrolit kaybı birlikte yürür.

Bu tür, su almadan ani ve aşırı su kaybının tehlikeleri:

1- Böbreklerdeki küçük havuzcukların yapışmasına neden olarak, böbreklere zarar vererek böbrek iflasına kadar kötü sonuçlar yaratır,
2- Aşırı su kaybı ile kaslardaki su da kısmen atılacağından, kaslarda, küçülme meydana gelir.

3- Aşırı su kaybı ancak 24 saatte tekrar yerine konabileceğinden, bu da yorgunluk, kalp atışlarının hızlanması ve performans düşüklüğüne neden olur.
4- Vücuttaki bütün elektroliz dengesi bozularak baş ağrısı, soluk alma güçlüğü, konuşma zorluğu, kramplar, ateş, duyarlılıkta azalma ve sonuçta ölüme kadar varabilecek sendromlara yol açar.
5- Aşırı su kayıplarında, vücuttan tuz atılmış ola-cağından, vücut suyu bağlayamaz. Su içilse dahi, tekrar tuz vücuttan atılacağından gittikçe tuz azalır. Bu organizmayı daha da susuz bırakır.
6- Vücuttaki su eksikliğinin, susama duygusu ile belirlendiğine güvenilmemelidir. Spor yapanlar mideyi şişirmeyecek şekilde ve 25 derece sıcaklıktaki suyu sık sık içmelidir. Spor yapan kişinin vücut ısısı arttığından ve hararet bastığından soğuk su içmek ister. Soğuk su ise midede ılık suya nazaran çok daha uzun süre kaldığından geç absorbe olarak, hem mideyi şişirir, hem de organların su gereksinmesini geç karşılar.

Her vücutta susama arzusu veya susama mekanizması aynı şekilde çalışmamaktadır. Bu nedenle susama olmadan da su kaybı ve su ihtiyacı ortaya çıkmakta, bu su yerine konamadığı takdirde de dehidrasyon oluşarak, çeşitli sorunlar ortaya çıkmaktadır.

Boğaziçi Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bike Kocaoğlu’nun basında çıkan açıklamalarında vücuttaki %2′lik su kaybının birçok fizyolojik sorunlara ve performans düşüklüğüne, %3′lük su kaybının bu sorunları daha ağırlaştırdığına, %8′lik kayıplarda ise böbrek yetmezlikleri ve hayati tehlike yarattığı ifade ediliyor.

Normal koşullarda vücuttaki suyun azalması, kanın iyon yoğunluğunu da azaltmaktadır. Bu durum genelde, beyindeki susama merkezini uyarmaktadır. Ancak bazı durumlarda ve özellikle aşırı su kaybı ile tuz kaybında, susuzluk duygusu oluşmamaktadır. Bu da insanı yanıltabileceğinden, ne olursa olsun mutlaka belirli aralıklarla su içilmelidir.

Havanın sıcak olması kadar, soğuk olması da su kaybına yol açtığı gibi, aşırı bedensel hareketler, ağır sporlar, tuzlu ve proteinli çeşitli gıdalar, kafein, alkol ve taninli çeşitli içecekler de su ihtiyacını arttırmaktadır.

Çoğumuzu yanıltan bir konu kahve ve çay içerek su ihtiyacının giderildiğini zannederiz. Ancak bunlar vücuttan daha çok su atılmasına sebep olmaktadır. Bu sebepten de uçak vs yolculuklarda ya bu tür şeyler içilmemeli veya ilave olarak bol su alınmalıdır. Çünkü su ihtiyacı ancak su içerek karşılanabilmektedir.

İnsan vücudu ortalama olarak bir gün içinde idrar yolu ile 1,5 litre, solunum yolu ile 350 mililitre, cilt yoluyla 500 mililitre ve dışkı yoluyla 50 milimetre su kaybetmektedir. Buna aşırı hava koşullan, terleme, ağır spor ve işler ilave edilirse günde en az 2-3 litre (8-12) bardak su içmesi gerekmektedir.

Özellikle bayanlar açısından;

• En iyi nemlendirici sudur. Su cildi derinin altından nemlendirerek cilde hayat verir ve gelecekte oluşabilecek kırışıklıkları önler.
• Alınan su miktarı azaldıkça, vücutta depolanan yağ miktarı artmaktadır.
• Kan dolaşımını hızlandıran su, aynı zamanda organizmadaki işe yaramaz toksinlerin vücuttan atılmasını sağlarken, selülit birikimine karşı da bir nevi kalkan görevi görür.
• İştah ve yeme arzusunu azaltır.