Sedef Hastalığı (Psoriasis) Hakkında Bilgi

Psoriasis bilimsel adıyla bilinen sedef hastalığı, pembe - kırmızı, hafif kabarık bir zemin üzerinde beyaz, kalın, parlak ve kuru kepekler gözlenmesi şeklinde oluşan bir deri hastalığıdır. Dünya nüfusunun yaklaşık %2’sinde görülür. Her yaşta belirebilen bu hastalık, beklenmedik bir şekilde ortaya çıkıp kaybolabilir. Sedef hastalığı; bazı hastalarda birkaç ay veya birkaç yıl sürerken, bazı hastalarda ise ömür boyu aralıklı bir şekilde seyredebilir. Bulaşıcı bir hastalık değildir. 

Sedef hastalığı çoğunlukla hafif bir şekilde seyretse de döküntülerin şiddeti kişiden kişiye değişebilir.  Psoriasis vulgaris, sedef hastalığının en sık karşılaşılan formudur. Lezyonlar çoğunlukla diz, dirsek, saçlı deri gibi bölgelerde görülür. 

Sedef hastalığı, çocuklarda daha az görülür. Saçlı deride, avuç içinde, ayak tabanında, büklüm yerlerinde yerleşenler ise mantar hastalığı, egzama ve benzeri başka hastalıkları çok taklit ederler ve bazen doktorlar dahi bunları ayırdedemeyebilirler. Ancak deri hastalıkları uzmanlarının bu konudaki deneyimleri tanı için yeterlidir. Tırnaklarda da yerleşebilir ve yalnızca tırnakta dahi görülebilir. Tırnakta kalınlaşma, renk değişikliği görülebilir.

Hastalığın kesin nedeni belli  olmamakla beraber kalıtımın % 60 - 70 oranında geçerli olduğu kabul edilir. Bunun yanında çevresel ve psikolojik faktörler de hastalıkta etkilidir.

 

Eğer psoriatik artrite dökülmeler eşlik ediyorsa tanısı kolay bir şekilde koyulabilir. Tek başına eklem tutulumun görüldüğü hastalardaysa tanı koymak daha güçtür.

Sedef Hastalığının Teşhisi Nasıl Yapılır?

Çoğu durumda sedef hastalığı tanısını koymak oldukça basittir.

Fiziksel muayene ve tıbbi hikâye: Doktor, hastanın tıbbi geçmişini alıp; cilt, kafa derisi ve tırnakları inceleyerek sedef hastalığını teşhis edebilir.

Deri biyopsisi: Doktor sedef tanısı koyarken nadiren de olsa küçük bir cilt örneği (biyopsi) almaya ihtiyaç duyabilir. Alınan numune, sedefin tipini belirlemek ve diğer hastalık şüphelerini ortadan kaldırmak için mikroskop altında incelenir.

Sedef Hastalığında Tedavi Süreci Nasıldır?

Sedef hastalığı, uygun tedavilerle kontrol altına alınabilmektedir. Kepeklenmelerde azalmalar ya da tamamen kaybolmalar görülse de her zaman için geri gelme ihtimalinin olduğunu unutmamak gerekir. Sedef hastalığının tedavisi hastalığın şiddetine göre değişiklik gösterebilmektedir. 

Sedef tedavisi temelde üçe ayrılır:

1.Topikal (yerel) tedaviler: Bu tedavi çeşidi krem, merhem ve losyon gibi ilaçların doğrudan deriye uygulanması ile gerçekleşir. Sedefin hafif olduğu rahatsızlıklarda bu en uygun tedavi şekli olacaktır. Topikal steroidler, katranlı ürünler ve vitamin D analoglarına ek olarak kullanılan nemlendiriciler,

Sedef Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler Nelerdir?

• Sedef hastalığına sahip kişilerin öncelikle psikolojik tetikleyicilerden kurtulmaları gerekir. Stres, üzüntü, kaygı gibi olumsuz duygulardan uzaklaşıp; kendilerini daha iyi hissettirecek şeylere yönelmeleri tedavi için olumlu bir gelişme olacaktır. 
• Deriyi kaşımak, ovmak, kabukları koparmak yeni döküntülere yol açabileceğinden bunlardan olabildiğince uzak durulması gerekir.

• Güneşin ve denizin sedef hastalığını azaltıcı etkisi vardır. Güneşe maruz kalma süresinin olabildiğince kontrollü yapılması gerekmektedir. Yanacak kadar güneşlenmek sedef döküntülerini arttırabilmektedir. 
• Kış aylarında derinin nem oranı azalır ve daha kuru hale gelmesine sebep olur. Kuru cilt sedef hastalarında daha fazla kaşıntıya sebep olacağı için nemlendirici krem ve losyonların kış aylarında daha özenli kullanılması gerekir. 
• Her gün banyo yapmak, cildinizin yatıştırılmasında yardımcı olacaktır.