Yenidoğan Sünneti Hakkında Bilgi

Doğumdan kısa bir süre sonra yapılan sünnete yenidoğan sünneti denir. Sünnet tıbbı literatürde “sirkümsizyon” (circumcision) olarak geçer.

Peki yenidoğan bebeğe sünnet yapılmalı mı? Yenidoğan sünnetinin yararları nelerdir? Sünnet bebek için neden önemlidir? Müslüman ve Yahudi dinine mensup kişiler tarafından dini ve töresel nedenlerleyapılan sünnet ameliyatları, Batılı ülkelerde (Avrupa ve ABD’de) de hijyenik ve sağlık gerekçeleri ile tercih edilir olmuştur.

Bizim ülkemizde daha sık olarak çocuğun belli yaşa geldiğinde sünnet düğünü şeklinde kutlamalarla uygulanan sünnet işlemi, Hıristiyanlık dininin ağır bastığı Avrupa ülkelerinin bazılarında ve ABD’de özellikle doğumdan hemen sonrasında tercih edilmektedir. Yahudiler de genellikle sünneti doğumdan hemen sonra yapmaktadır. 

Bebeklik döneminde, hangi ay olursa olsun, sünnet ileriki yaşlara göre daha avantajlıdır. Ancak, ilk üç ayın ve özellikle yenidoğan döneminin büyük avantajları vardır.

Yeni Doğan Sünneti avantajları temel olarak şunlardır:

İlk birkaç ay içerisinde bebeklerin ağrı eşiği oldukça yüksektir. Bu dönemde yapılan sünnetlerden sonra çok daha az ağrı kesici ilaç kullanılır. İlk 2 ay, tek bir ilacın (parasetamol) birkaç kez verilmesi genellile yeterli olmaktadır. Daha büyük bebeklerde, ek olarak ikinci bir ilacın kullanılması gerekir ve ağrı kesici verme süresi uzar.

Erken bebeklik döneminde, özellikle ilk birkaç aylık bebeklerde yara iyileşmesi son derece hızlıdır. Genellikle 10 gün içerisinde kabuklar dökülür, şişlikler ve kızarıklıklar kaybolur. Bu süre daha büyük bebeklerde birkaç haftayı bulur.

İlk üç ay içerisinde, bebeğin kasık bölgesinde ve pipi etrafında fazla yağ dokusu bulunmaz. Bebek kilo almaya başladıkça, özellikle ikinci aydan sonra bu bölgelerde kalın bir yağ dokusu oluşmaya başlar. Yağ dokuları kalınlaştıkça pipi, bunun içerisine girme eğilimi gösterir. Sünnet sonrası, pipinin yağ dokularının içerisine girmesi nedeniyle yara pipi üzerinde kapanarak daralma eğilimi gösterir. Pipi gömülmesi denilen bu durum bebeklik döneminin ilk üç ayında görülmez.
Sünnet sonrası en azından ilk 2 gün, bebeklerin pipi üzerine yatmamaları gerekir. İlk üç ay, bebeklerde yan dönme hareketi yoktur. Yani bebeği sırt üstü bıraktığınızda sürekli o pozisyonda yatar. Bu dönemde bebeklerin uyku pozisyonu da genellikle sırt üstüdür. İlk üç ayda, bebeklerin yüzüstü dönme riski olmaması anneye son derece büyük bir bakım kolaylığı sağlar.
Bebeğin ilk ayları, yoğun gaz sancısının olabildiği ve uzun süre kesintisiz uyumadığı bir dönemdir. Erken bebeklik döneminde, anne gündüz veya gece boyunca aralıklı olarak bebeği emzirir, altını değiştirir. Bu nedenle, sünnet sonrasında bebeğe verilecek bakım bu dönemde anneye ek bir yük getirmez. Ayrıca, sünnet sonrası kullanılan ilaçlar bebeğin gaz sancılarını da hafifletecektir.

Yeni Doğan Sünneti Hakkında Ayrıntılı Bilgi:

Sünnet olmanın kişilere ne gibi yaraları vardır?

Sünnet olmanın hijyenik nedenler ve sağlık açısından faydaları vardır.

Sünnet derisi altında biriken cilt döküntüleri ve kirlerin oluşturduğu katmana “smegma” denir. Smegma biriktiği zaman koku yapar ve enfeksiyon açısından riskler taşımaktadır. Bu nedenle sünnetli olmayan kişilerin veya sünneti yapılmamış olan bebeklerin sünnet derisinin altının yıkanması önem taşımaktadır.

Sünnetli olan erkek eşe sahip kadınlarda rahim ağzı kanseri (cerviks kanseri) görülme sıklığı daha azdır. Bu durumunda sünnet derisi içinde biriken bakteri ve virüslerden kaynaklanabileceği konusunda bilimsel çalışmalar vardır.

Diğer taraftan sünnet olan erkeklerde “penis kanseri” görülme sıklığının, sunnet olmayanlara göre daha az olduğu izlenmiştir.  Bu nedenle sunnet olmak penis kanseri riskini azaltmaktadır.

Yeni doğan bebeklere sünnet yapılmasının avantajları nelerdir?

Sünnet, Yeni  doğan bebeklere genellikle doğumdan bir veya iki gün sonra yapılmaktadır. Yenidoğan sünneti son derece hızlı iyileşmektedir ve ağrısızdır. Yeni doğan bebeklere yapılan sünnetlerde dikiş atılmamaktadır, bu nedenle iyileşme de son derece hızlı ve ağrısız olmaktadır.

Yine, çocukluk döneminde yapılan sünnetlerde psikolojik problemler yaşanabilmekteyken yenidoğan bebeklerde bu tür sorunlar ortaya çıkmamaktadır.

Yenidoğan sünneti nasıl yapılır?

Yenidoğan sünneti lokal anestezi eşliğinde (bölgesel uyuşturma ile) yapılmaktadır. Sünnet ortalama 15 dakika kadar sürer. Sünnet sırasında dikiş kullanılmamaktadır. Sünneti yapılan bebeklerin birkaç saat kanama açısından gözlem altında tutulduktan sonra evlerine gitmelerinde bir sorun olmamaktadır.

Yenidoğan sünnetinin ne tür riskleri vardır? Sünnet sonrası nelere dikkat etmeniz gerekir?

Yenidoğan sünneti yapılan bebeklerde tüm cerrahi işlemlerde olan enfeksiyon ve kanama haricinde bir risk bulunmamaktadır. Enfeksiyon riski son derece az olduğu için sünnet sonrası bebeklere antibiotikli krem veya ağızdan ilaçlar verilmemektedir.

Sünnet  işleminden sonra bir hafta süreyle, bebeğin her bezinin değiştirmesi sırasında sünnet bölgesi üzerine vazelin sürülmesi penisin beze yapışmasını önler. Aksi takdirde beze yapışan ameliyat bölgesinde kanama oluşabilmektedir.

Sünnet işlemi sonrası ameliyatlı bölgeye dışkı bulaşımını önlemek gereklidir. Dışkı bulaşması durumunda, bez değişimi sırasında sabunlu su ile bu bölgenin yıkanması önerilir. Cerrahi bölgenin temiz olması enfeksiyon kapmasını engeller.

Yenidoğan sünneti sonrası penis uç kısmında kızarıklık olması da normaldir. Zaman içinde kızarıklık geçer ve derinin alt kısmında sarımtırak bir alan oluşur. Bu da zamanla (10 gün içinde) tamamen normal cilt dokusu şekline dönüşmektedir.

Yenidoğan sünneti sonrası penis derisi altından özellikle cerrahi işlemin 4. - 5. günlerinde iltihabi akıntı gelmesi ise enfeksiyon durumunu işaret eder. Enfekte alan kızarık ve hassastır; elle dokunma ile bebek ağlamaya başlar. Bu tür durumlarda sünneti yapan hekiminize danışmanızı öneririz.

Hangi yaş aralığında sünnet yapılmaz?

Çocuklarda cinsel kimliğin geliştiği “odipal dönem” olarak anılan 3 ile 6 yaşa arasında sünnetin yapılması önerilmemektedir. Bu yaş aralığında penis çocuk için çok önemli bir cinsel semboldur ve bu bölgeye yapılan her türlü girişim kalıcı psişik problemlere yol açabilmektedir.

Bu nedenle sünnet, 3 yaşından önce veya 6 yaşından sonra yapılmalıdır.

Prematur bebeklere yenidoğan sünneti yapılmalı mıdır?

Hayır.  Prematür bebeklerde yara iyileşimi daha geç ve bebeğin immün sistemi daha yavaş çalıştığı için yenidoğan döneminde sünnet önerilmez. Yine, kan hastalıkları veya kanama sorunu olan bebeklerde yenidoğan sünneti önerilmemektedir.

Sünnetin dezavantajları var mıdır?

Sünnet derisi kesildikten sonra ortaya çıkan penisin uç kısmına “glans penis” adı verilir. Glans penis, penisin baş kısmı olup cinsel temasta en duyarlı olan bölgesidir.

Glans penisin dışarıda olmasının sürtünme sonucunda duyarlılığının azalması ile cinsel hazda azalma ve erken boşalma yaptığı yönünde bazı çalışmalar bulunmamaktadır. Ancak bu durum halen tartışmalıdır.

Yararlarının dezavantrajlarına göre çok daha fazla olmasından dolayı Amerikan Pediatri Akademisi sünneti önermektedir. 

Bebeklik Döneminde Sünnet Hakkında Merak Edilenler:

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Operatör Doktor Cem Kara'nın milliyet.com.tr sitesinde konu hakkında verdiği bilgiler:

Kolay bir işlem midir?

Yenidoğan bebeklere uygulanan işlemin oldukça basit ve kolay bir işlem olduğuna vurgu yapan Dr. Kara, " “Yenidoğan sünneti oldukça kolay bir işlemdir. Özel bir teknik ile yapılan uygulama hem hızlı tamamlanır, hem de yenidoğan bebeğin yara iyileşmesi hızlı olduğun kolay ve estetik iyileşir. Lokal anestezi ile, bebek narkoz almadan yani uyutulmadan yapıldığı için bir risk daha ortadan kalkmış olur” diyerek, ailelerin narkoz ile ilgili gereksiz endişe duymasına gerek olmadığını vurguladı. Dr. Cem Kara “Sünnet derisinin damarsal yapısı yeni gelişmekte olduğundan, sünnet işlemi sırasında kanama kontrolü kolay, işlem sonrası kanama riski çok olur. Hem bebek, hem de anne doğum sonrası iyileşme sürecinde ne olduğunu bile anlamadan sünnet derisi iyileşmiş gerçekleşir” diye konuştu.

Bebeğin canı acır mı?

Cerrahi Müdahale sonrası iyileşme süresinin oldukça hızlı olduğunu belirten Kara, " Yenidoğan sünneti sırasında bebekler de Ağrı duyar ancak bunu önlemek için işlemden yarım saat önce penisin çevresine uyuşturucu etkili bir krem sürülür, ayrıca sünnet işlemi sırasında da çok küçük bir iğne yardımı ile lokal anestetik madde yine penis çevresine enjekte edilir. Ağrı ortadan tam anlamıyla kalkana kadar beklenir ve sünnete geçilir. Göbek iyileşmesi ile birlikte, bazen ondan bile daha hızlı bir iyileşme yaşanır" dedi.

Sünnet sonrası Emzirme Sıklığı Nasıl olmalı?

Sünnet sonrası çoğunlukla ağrı kesici bile vermeye gerek duymadıklarını belirten Dr. Cem Kara “Sünnet sonrası anneden istediğimiz özel tek şey, bebeği sık sık emzirmesidir. Bu konuda aldığımız geri dönüşler, bebeğin çok ağlamadığı, mızmızlanmaya başladığı zaman da emzirilerek bu durumun kolayca üstesinden gelindiği şeklinde. Emen bebeğin gevşemesi, rahatlaması, duygusal olarak da doyması, ağrı hissini gidermede etkili oluyor" ifadelerini kullandı.

Evde bakım işlemleri nelerdir?

Çocuklarda sünnet sonrası yaşanan sıkıntıların bebeklerde yaşanmadığına dikkat çeken Dr. Cem Kara “Yenidoğan sünneti sonrası pipinin çevresini saydam bir pansuman materyali ile sararız. Bu pansuman materyali bebek çişini yaptıkça bezinin içine kendiliğinden düşecektir. Bundan sonra sadece bebeğin her alt değiştirmesinde antiseptik olarak vereceğimiz merhemi sürme işi kalacaktır. Bunun dışında rutin olarak antibiyotik kullanılmaz. Bebeğin bezlenecek olması genelde anneleri korkutur ancak yenidoğan sünnetinde bu bir avantajdır ve normal şekilde bezlenmeye devam edilmesini isteriz. İki gün sonra artık bebek, normal şartlardaki banyosunu yapabilecek hale gelir" şeklinde konuştu.