Homofobi Hakkında Bilgi

Türkçeye eşcinsel korkusu olarak çevrilebilecek homofobi, en genel anlamıyla eşcinselliğe ve eşcinsellere karşı duyulan korku ve nefret olarak tanımlanıyor. Bu tavrı geliştirenlere homofob davranış biçimine ise homofobik deniyor.

Homofobi kavramı ilk kez 1972 yılında G. Weinberg tarafından homoseksüel bireylerin mantıksız ve şiddet, ayrımcılık ve mahrumiyet yaratacak şekilde suçlanmasıdır anlamında kullanılmıştır. Bazıları için bu kavram insanların cinsel kimlikleri nedeni ile yaşadığı baskının genişliğini anlatmaya yetmemektedir. Psikolojide fobi genelde mantıklı temeli olmayan bir korkuyu anlatır. Homofobi ise mantıksız bir korku olmaktan öte şiddet ve suistimale yol açan bir önyargıdır. 

Alternatif kelimeler olarak gay veya lezbiyen nefreti, cinsel oryantalizm (ırkçılık ve seksizm) ve heteroseksizm kullanılabilir. Blumenfeld 1992′de heteroseksizmi şöyle tanımlamıştır; hem heteroseksüelliğin tek kabul edilebilir cinsel yönelim olduğu inancı, hem de kendi cinsine sevgi ve cinsel arzu duyan kişilerden korkma ve nefret etme olarak tanımlanmıştır. Heteroseksizm önyargı, ayrımcılık, taciz ve şiddete yol açar. Korku ve nefret ile beslenir. 

Heteroseksizm hem kültürel olarak heteroseksüelliğin öne çıkarılmasını hem de homofobi olarak nitelendiren korkuları içerir. Homofobi tanımının daha sık kullanılması medya ve gruplarca büyük ölçüde benimsenmiş olmasıdır.

Homofobinin Nedenleri

Homofobinin nedenleri toplumsal, dini, ideolojik ya da psikolojik olabilir. Homoseksüel ilişki birçok dinde veya mezhepte lanetlenmiş, dini metinlerde Sodom ve Gomora örneğinde olduğu gibi homoseksüelliğin kabul gördüğü toplumların tanrı tarafından cezalandırıldığı öne sürülmüştür. Küçük yaştan itibaren kendini dinsel öğretinin içinde bulan birey, okudukları ve duyduklarının ışığında küçük yaşta homofobik yaklaşımlar içerisine girebilir.

Homofobinin kökenleri psikolojik olabilir. Örneğin kendisinin eşcinsel olduğundan şüphelenen ve bu durumdan endişelenen birey, bu korkusunu homofobi olarak dışa vurabilir.

Hukuki Durum

Suç statüsü

Birçok ülkede eşcinsellik bir suç olarak kabul edilmektedir, fakat son yıllarda bu ülkelerin sayısı hızla düşmektedir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre 2007'den beri yaklaşık 70 ülkede eşcinselliğe ceza verilmektedir.

Hapis cezası

Hindistan, Afrika'nın bazı bölgeleri, Guyana, Jamaika, Kuzey Kore, Malezya, Papua Yeni Gine, bazı Orta Asya devletleri ve birçok Müslüman ülkede (Ortadoğu ve Kuzey Afrika) eşcinsellik kanunen hapis cezasıyla cezalandırır.

İdam cezası

Eşcinsel ilişki veya herhangi bir livâta hareketinde bulunanlara idam cezası verilen ülkeler şunlardır: Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri,İran, Moritanya, Nijerya'nın kuzeyindeki bazı eyaletleri, Somali, Sudan ve Yemen.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde nikâhdışı cinsel ilişkiler idam cezası ile cezalandırılabilir. Federal Ceza Kanunu'nun, kadınların ve erkeklerin ırzına geçilmesi hakkındaki 354. maddesinin, iki erkek arasında rıza ile gerçekleşen ters ilişkiyi de kapsadığı düşünülebilir.

Afganistan gibi şeriatla yönetilen ve eşcinsellik hakkındaki yasaların belli olmadığı bazı ülkelerde livâta, recm ile idam cezasıyla cezalandırılır.

Türkiyede Homofobi

Türkiye'de eşcinsellik kanunen yasak değildir ancak homofobi oldukça yaygındır. Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir ankete göre "Eşcinsellik, toplum tarafından kabul edilmesi gereken bir hayat biçimi mi?" sorusuna halkın %14'ü evet demiştir (%57'si hayır demiş, geri kalanı soruyu cevaplamamıştır). Bu oran gelişmiş ülkelere göre çok düşüktür ve Ortadoğu'da da İsrail (%38 evet) ve Lübnan'dan (%18 evet) sonra gelmektedir. Bahçeşehir Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yılmaz Esmer'in 2009 yılında hazırladığı "Radikalizm ve Aşırıcılık" adlı araştırması kapsamında 34 ilde 1715 kişiye sorulan "Kiminle komşu olmak istemezsiniz?" sorusuna katılımcıların %87'si "eşcinsel" kişiler olarak yanıt verdi.

Türkiye'de de eşcinsellik genel olarak normal dışı ve kabul edilemez olarak algılanmaktadır. Bazı eşcinseller toplumsal baskı nedeniyle, ailelerinden dışlanmakta, işlerini kaybetmekte, toplumun düşmanca davranışlarına maruz kalmakta ve baskı görmektedir. Bu önyargılı tutum ve davranışlar nedeniyle Türkiye'de birçok eşcinsel birey, aile içinde, ilişkilerinde ve kendi cinsel yönelimini bilen arkadaşları içinde huzursuz hissetmektedirler. Bu yaşantılar bireylerin, depresyon, kaygı gibi psikolojik sorunları heteroseksüellere oranla daha fazla yaşamalarına neden olmaktadır.

Yasal olarak eşcinselliği ya da eşcinsel örgütlenmeyi yasaklayan herhangi bir yasa yoktur. Ancak 29 Mayıs 2008'de merkezi İstanbul'da olanLambdaistanbul adlı bir LGBT hakları grubu, Anayasa'nın ailenin korunmasına ilişkin 41. maddesi ile Türk Medeni Kanunu'nun Hukuka veya ahlaka aykırı amaçlarla dernek kurulamaz hükmünü içeren 56. maddesine aykırı olduğu sebebiyle mahkeme kararı tarafından kapatıldı. Bu karar birçok insan hakları örgütü tarafından eleştirildi. Özellikle İnsan Hakları İzleme Örgütü, mahkemenin taraflı davrandığını ve bu kararın demokratik haklara ve örgütlenme özgürlüğüne karşı olduğunu söyledi.

2010 Mart ayında AK Partili Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf'ın "Eşcinsellik hastalıktır ve tedavi edilmelidir" şeklindeki sözleri çeşitli LGBT örgütler ve insan hakları savunucuları tarafından eleştirildi.