EKOLOJİK (ORGANİK, BİYOLOJİK) TARIM

           Ekolojik Tarım: Sağlıklı gıdalar üretmek ve doğanın dengesini bozmamak amacıyla, bitkisel ve hayvansal üretimin, uygun ekolojilerde, kültürel tedbirler, biyolojik mücadele ve doğal gübreleme yoluyla gerçekleştirildiği tarım şeklidir. Üretim; yönetmeliklerde izin verilen girdilerin kullanımı ile yapılır. Sözleşmeli, tarladan tüketiciye ulaşıncaya kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalıdır.

         Ekolojik Tarım; Üretimde verim artışını değil, ürünün kalitesinin yükselmesini amaçlayan üretim şeklidir.
          Ekolojik Tarımın Uygulanması: Pazarda bir ürünün ekolojik olarak satılabilmesi için o ürünün bağımsız kuruluşlarca kontrol edilmesi ve sertifika verilmesi gerekir.

            Ekolojik tarım yapmaya karar veren bir üretici üretime başlamadan bir yıl önce kontrol ve sertifikasyon kuruluşlarından birine başvurup, yapacağı üretimin “ Organik Tarımın Esasları ve Uygulamasına ilişkin Yönetmelik” kurallarına uygun olduğunun denetlenerek sertifikalandırılmasını sağlar. Sertifikasyon kuruluşu üretici adına gerekli dökümanları hazırlayarak Bakanlığa bildirir ve yılda en az iki kere haberli veya habersiz arazi kontrollerini gerçekleştirir. Eğer kurallara uygun üretim yapılmışsa sertifika verilir. Daha önceden konvensiyonel tarım ( İlaçlı, gübrelemeli) yapılan bir arazide ekolojik üretime başlayıp, buradan elde edilen ürünlere ekolojik ürün sertifikasını alabilmek için 2-5 yıllık bir geçiş süreci gerekmektedir. Geçiş süreci;

           Tek yıllık bitkilerde (ekim tarihinden itibaren) ­2 yıl ;

           Çok yıllık bitkilerde (hasat tarihinden itibaren) 3 yıl;

           Sığır eti üreticiliğinde ve arıcılıkta  1 yıl;  koyun-keçi eti üreticiliğinde  6 ay;

           Sığır-koyun-keçi süt üreticiliğinde  6 ay;

            Piliç eti üreticiliğinde 2,5 ay; yumurta üreticiliğinde 1,5 aydır.

         Bu süre içinde üretilen ürünler geçiş süreci ürünü olup, organik tarım ürünü olarak kabul edilmemektedir.  Normal pazara sürülen üründür.
 

         Bir üretici ekolojik tarıma geçerken sözleşmeye uygun hareket etmediği takdirde ürün, ekolojik tarım ürünü olma özelliğini kaybeder.

         Sertifikasyon Kuruluşları:  Ülkemizde ekolojik tarım faaliyetleri yönetmelik uyarınca, Bakanlığımızdan yetki almış özel organlar tarafından yapılmaktadır. Sertifika kuruluşları Bağımsız olmak zorundadır. Bakanlığımızca yetkilendirilerek faaliyete başlayan kuruluşlar;

         BCS , CERES, ECOCERT-SA, CU, ETKO, ICEA, EKO-TAR, IMO, ORSER.

         İç ve dış piyasalarda bir ürünün ekolojik olarak satılabilmesi için yukarıdaki kuruluşlardan ürün sertifikası alması gerekmektedir.

 
         Ekolojik Tarımın Prensipleri: Üreticiler sertifikasyon kuruluşlarındaki kontrolörler tarafından hazırlanan dönüşüm planını inceler, değerlendirir ve benimsediği takdirde uygular. Dönüşüm planında; Toprak verimliliği-gübreleme-zararlı  populasyon ve hastalıklar, hayvan beslemeciliği ve başka konulardaki uygulamalar yer alır.

         Ekolojik tarım bir üretim zinciridir. Yani üretici-kontrol ve sertifikasyon kuruluşları-danışmanlık hizmetleri-işleyici-tüccar-ihracatçı-ithalatçı-pazarlayıcı gibi kuruluşlar bu zincirin birer halkasıdır. Bunlardan herhangi birisi ekolojik tarım prensiplerine uygun hareket etmediği takdirde ürün; Ekolojik tarım ürünü kabul edilmez.

                 Ekolojik Tarım Metodunun Genel Kuralları: 1.12.2004 tarihli  ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanununa dayanılarak hazırlanan ‘Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’ in 5. maddesinde belirtilen Organik tarımın genel kurallarına göre:

a)     Bu yönetmelikte belirtilen kurallara uymak kaydıyla tüm ülke sathında organik tarım metodu uygulanabilir. Çevre kirliliğinden şüphe duyulan alanlarda organik tarım yapılıp yapılmayacağına, kontrol ve sertifikasyon kuruluşu veya kontrol kuruluşu tarafından karar verilir.

b)     Organik tarım, müteşebbis ile yetkilendirilmiş kuruluş arasında imzalanan sözleşme esasına dayanır. Bu sözleşme; tarımsal faaliyetin bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılacağını belirleyen yazılı anlaşmayı ifade eder.

c)      Organik tarım, yetkilendirilmiş kuruluşun kontrolünde yapılır.

d)     Konvansiyonel üretimde kullanılan binalar, alet ve ekipmanlar, bu Yönetmeliğin Ek-8’inde verilen maddeler ile yıkanıp temizlendikten sonra organik üretimde kullanılabilir.

Ekolojik Tarımda Ürün Çeşitleri:  Ekolojik ürün çeşitliliği yurt dışından gelen

taleplere göre şekillenmiştir. Üretilen ürünlerin hemen tamamı ihraç edilmektedir. Yurt içi pazarı şimdilik çok küçük payı oluşturmaktadır. Zira ekolojik tarım ürünleri oldukça pahalı satılmakta, yurt içinde çok az alıcısı olmaktadır.

         Ekolojik Tarım; Bir ürünün ekim veya dikiminden hemen sonra hiçbir uygulama olmaksızın kendi haline terk edilmesi veya eskimiş bir işletmecilik şekline dönüş değildir. Aksine geleceğin ihtiyaçlarına yönelik görüşlere dayanan, dikkat, bilgi ve özveri gerektiren bir tarım şeklidir. Amaç; öncelikle kötü gidişi durdurmak ve mümkün olduğunca çevreyi, insan sağlığını tehlikeye düşürmeden, sağlıklı ürünlerle beslenmeyi sağlamaktır.

         Ekolojik tarımda en önemli özellik çeşit seçimidir. Seçilen çeşitler mümkün olduğunca hastalık ve zararlılara dayanıklı olmalı; yöreye, iklim ve toprak şartlarına uyum sağlamalıdır.    Ekolojik tarımda ekim nöbeti uygulamasının esas amacı, toprağın özellikle bitki besin maddeleri açısından tek yönlü sömürülmesini önlemek ve ekilmiş olan kültür bitkisinin hastalık etmenlerinin, zararlılarının, yabancı otlarının yoğunluğunun artmasına mani olmaktır.

           İlimizde Ekolojik Tarım: İlimizde toplam olarak 184,07 ha alanda organik yetiştiricilik yapılmakta; 80,89 ha alanda geçiş süreci uygulanmaktadır.  

         Tefenni ilçesinde 41 üretici sözleşmeli olarak  144,05 ha alanda organik yetiştiricilik yapmakta; 80,89 ha alanda da geçiş süreci uygulanmaktadır. Ağırlıklı olarak rezene (90,55 ha organik + 29,11 ha geçiş süreci) ve anason (16,11 ha organik + 4,3 ha geçiş süreci) yetiştiriciliği yapılmakla birlikte nohut, fiğ, triticale, yonca, arpa, buğday ve çok az miktarda da keten ve çemen otu yetiştirilmektedir. Bu ilçemizde 1999 yılında  organik yetiştiriciliğe başlanmıştır.

         Ağlasun ilçesi merkez, Kibrit, Yazır, Çanaklı köylerinde 94 üretici sözleşmeli olarak 16,8 ha alanda gül yetiştiriciliği yapmakta; Ağlasun’da bulunan gülyağı fabrikasında işlenerek organik gül yağı ve gül suyu üretilmektedir.

         Merkeze bağlı Ulupınar, Başmakçı köylerinde sözleşmeli olarak 78 üretici 20,92 ha alanda; Yeşilova Elden köyünde 7 üretici 2,3 ha alanda gül yetiştiriciliği yapmaktadır.

         İlimizde havuç, fasulye, nohut, domates, çilek, kırmızı biber, kapari, kekik, kiraz, vişne, üzüm, ceviz, arıcılık, besi ve süt sığırcılığı yetiştiriciliğinde ekolojik tarım uygulanabilir.