Organik Tarım ve Bitki Koruma Açısından Organik Tarımda Kullanılacak Yöntemler
Burhan HEKİMOĞLU
Mustafa ALTINDEĞER
Organik Tarım
Tarımsal üretimde kullanılan kimyasalların (ilaç, gübre gibi) olumsuz etkilerinin insan ve
toplum sağlığı üzerindeki zararları artarak kendini hissettirmeye başlamıştır. Tüm bu olumsuz
etkilerin ortadan kaldırılması amacıyla kimyasal gübre ve tarımsal savaş ilaçlarının hiç ya da
mümkün olduğu kadar az kullanılması, bunların yerini aynı görevi yapan organik gübre ve
biyolojik savaş yöntemlerinin alması temeline dayanan Ekolojik Tarım Sistemi geliştirilmiştir.
FAO ve Avrupa Birliği tarafından konvansiyonel tarıma alternatif olarak da kabul edilen bu üretim
şekli değişik ülkelerde farklı isimlerle anılmaktadır. Almanca ve Kuzey Avrupa dillerinde
“Ekolojik Tarım”, Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca’da “Biyolojik Tarım”, İngilizce’de “Organik
Tarım” Türkiye’de ise "Ekolojik veya Organik Tarım" eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.
Ekolojik sistemde hatalı uygulamalar sonucu kaybolan doğal dengeyi yeniden kurmaya
yönelik, insana ve çevreye dost üretim sistemlerini içermekte olup, esas olarak sentetik kimyasal
tarım ilaçları, hormonlar ve mineral gübrelerin kullanımını yasaklaması yanında, organik ve yeşil
gübreleme, münavebe, toprağın muhafazası, bitkinin direncini artırma, doğal düşmanlardan
faydalanmayı tavsiye eden, bütün bu olanakların kapalı bir sistemde oluşturulmasını öneren,
üretimde sadece miktar artışının değil aynı zamanda ürün kalitesinin de yükselmesini amaçlayan
alternatif bir üretim şeklidir.
Son yıllarda gerek tarımsal ilaçların, gerekse gübrelerin bilinçsizce kullanımı bitkisel
üretimde artışın yanında kalitesiz ve insan sağlığını tehdit edecek ürünlerin ortaya çıkmasına neden
olmuştur. Toprağın derinlerine sızan fosfor ve nitrat tatlı su kaynaklarına ulaşmakta bu da insan,
evcil hayvan ve yaban hayatı açısından ciddi problemlere yol açmaktadır. Ayrıca kimyasal tarım
ilaçları toprakta birikmekte, bitki sağlığını olumsuz yönde etkileyerek ekolojik dengeyi
bozmaktadır. Bu olumsuz koşullar karşısında gelir düzeyi yüksek olan ülkeler başta olmak üzere
birçok ülkede bilinçlenerek örgütlenen üretici ve tüketiciler, doğayı tahrip etmeyen yöntemlerle
insanlarda zehirli etki yapmayan tarımsal ürünleri üretmeyi ve tüketmeyi tercih etmişler. Bu amaçla
yeni bir üretim tarzı olarak Ekolojik veya Organik Tarım ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede ekolojik
tarım hatalı uygulamalar sonucu kaybolan doğadaki dengeyi yeniden kurmaya yönelik, toprağın
verimliliğinde devamlılık sağlayan biyolojik mücadele ile hastalık ve zararlıları kontrol altına
alarak, insana ve çevreye dost üretim sistemlerini içeren, sentetik kimyasal gübre ve ilaçların
kullanımını yasaklayan, organik ve yeşil gübreleme, ekim nöbeti ve toprak muhafazasını tavsiye
eden, her aşaması kontrol altında olan elde edilen ürünün sertifika ile belgelendiği bir üretim
şeklidir.
Tanımdan da anlaşıldığı gibi ekolojik tarım bir ürünün ekim veya dikiminden sonra hiçbir
uygulama yapılmadan kendi haline terk edilmesi veya eskimiş bir işletmecilik şekline dönüş
değildir. Aksine geleceğin ihtiyaçlarına yönelik görüşlere dayanan, dikkat, bilgi ve özveri
gerektiren bir tarım şeklidir. Organik Tarım; üretimde kimyasal girdi kullanmadan, üretimden
tüketime kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretim biçimidir. Organik tarım, eko
sistemde hatalı uygulamalar sonucu kaybolan doğal dengeyi yeniden kurmaya yönelik, insana ve
çevreye dost üretim sistemlerini içermektedir.
Her türlü sentetik, kimyasal ilaçlar ve gübrelerin kullanımının yasaklanması yanında
organik ve yeşil gübreleme, münavebe, toprağın muhafazası, bitkinin direncini artırma, parazit ve
predatörlerden yararlanmayı tavsiye eden bütün bu üretim tarzında üretimde miktar artışı değil
ürünün kalitesinin yükseltilmesini amaçlanmaktadır. Günümüzde sadece organik tarımla toprak ve
su kaynakları ile havayı kirletmeden, çevre, bitki, hayvan ve insan sağlığını korumak mümkün
olmaktadır.
Organik tarım, bozulan ekolojik dengeyi yeniden tesis etmek, bitki, hayvan ve insan
sağlığını korumak, organik ürünler ve bu ürünlerin üretimi için kullanılacak girdilerin üretimini
sağlamak, organik üretimi yaygınlaştırmak, organik ürünlere talebi artırmak, tüketiciye sağlıklı,
kaliteli organik ürünler sunmak, organik ürün ve girdi ithalatını disipline etmek, organik ürün
ihracatını geliştirmek, bitkisel, hayvansal ve su ürünlerinin ve bu üretimler için kullanılan her türlü
girdilerin organik tarım metoduna uygun bir şekilde üretmek, işlemek, ambalajlamak, etiketlemek,
depolamak ve taşımak, yurt içinde ve dışında pazarlamada her aşamanın kontrolünü yapmak amacını taşır.
|
