Orucu Bozan - Bozmayan ve Mekruh olan Davranışlar

Orucu bozan davranışlar nelerdir?

Orucu bozan davranışlar şunlardır: 

Oruçlu olduğunu bildiği halde, kasıtlı olarak bir şey yiyip içmek veya cinsî münâsebette bulunmak. Bu durumlarda oruç bozulur ve kefâret gerekir. 

İmsaktan sonra, imsak gelmedi zannıyla bir şey yiyip içmeye devam eden kimsenin orucu bozulur ve yalnız kazâ etmesi gerekir. 

Çiğ pirinç, çiğ hamur, un ve ham meyve yemekle; badem, ceviz, kestane ve fındığı kabuğuyla yutmakla oruç bozulur ve yalnız kazâ gerekir. 

Göz yaşı veya ter yutulursa oruç bozulur ve yalnız kazâ gerekir. 

Kasten ağız dolusu kusmak orucu bozar ve yalnız kazâ gerekir. 

Ağız dolusu gelen kusmuğu kusmayıp geri yutmak orucu bozar ve yalnız kazâ gerektirir. 

Normal cinsel birleşme dışında; kendi isteği ile herhangi bir şekilde meni getiren kimsenin orucu bozulur ve yalnız kazâ gerekir. 

Bayılmak ve delirmekle akıl ve şuur kaybı olursa oruç bozulur. Çünkü akıl olmayınca teklif de olmaz. 

Diş fırçalanırken macun yutulursa oruç bozulur ve yalnız kazayı gerektirir. 

Diş eti kanadığında bu kan yutulursa oruç bozulur ve yalnız kazâyı gerektirir. 

Taş, toprak, çekirdek, pamuk, kuru ot, kâğıt gibi kendisinden lezzet ve gıda alınmayan ve yenilmesi âdet olmayan şeyler yutulduğunda oruç bozulur ve yalnız kazâyı gerektirir. 

Kokladığı bir tütsünün dumanını yutmak orucu bozar ve yalnız kazâyı gerektirir. 

Diş arasında kalan yemek artığı nohut tanesinden büyük ise, yutulduğunda oruç bozulur ve yalnız kazâyı gerektirir. 

Kadınlar oruçlu iken âdet görürlerse oruçları bozulur ve âdet günlerinde oruç tutmazlar. Tutamadıkları oruçlarını daha sonra gününe gün kazâ ederler. 


Orucu bozmayan davranışlar nelerdir?

Orucu bozmayan davranışlar şunlardır: 

Unutarak yemek, içmek veya cinsî münâsebette bulunmakla oruç bozulmaz. Ancak hatırlandığında derhal bırakmalıdır. Aksi takdirde oruç bozulur. Hatırlanmadığı takdirde bunların oruçluya Allah’ın bir ikrâmı olduğu, bizzat Resûlullah Efendimiz (asm) tarafından beyan edilmiştir. Binâenaleyh bir kimse oruçlu olduğunu unutarak ve hatırlamayarak karnını tamamen doyursa orucu bozulmaz. 

Diş etlerinden çıkan kan yutulmadan tükürülürse oruç bozulmaz. 

Mîdeden gelen suyu geri yutmak orucu bozmaz. 

Yenilmeyen ve kendisinden faydalanılmayan şeylerin, farkına varılmadan nefesle boğaza kaçması halinde oruç bozulmaz. Meselâ havadaki duman, toz ve uçan bir sineğin boğaza kaçması...vb. gibi. 

Diş arasında kalan ve nohut tanesinden küçük bir yemek artığını yutmak orucu bozmaz. 

Ağız dolusu olmayan bir kusuntunun kendiliğinden gelip sonra içeriye dönmesi ile oruç bozulmaz. 

Kasıt olmaksızın; kendiliğinden, yani bir rahatsızlık sebebiyle kusmak orucu bozmaz. 

İhtilâm olmakla veya isteği dışında yalnızca meni ya da akıntı gelmekle oruç bozulmaz. 

Yıkanmakla veya suya girilmekle, su yutulmadıkça oruç bozulmaz. 

Kan aldırmakla oruç bozulmaz. 

Abdest aldıktan sonra ağızda kalan yaşlık orucu bozmaz.

Oruçlu için neler mekruhtur?

Oruçlu iken; gerek orucun sıhhati açısından, gerek ibâdet ruhuna uygun düşmemesi açısından yapılması hoş olmayan mekruh davranışlar vardır. Bu davranışlar orucu bozmazlar, fakat orucu bozma tehlikesi taşıyabilirler. 

Bu davranışlar özetle şunlardır: 

Oruçlu iken ağza ve burna fazla su vermek, ağzını su ile doldurmak veya ağzında suyu bekletmek. 

Oruçlu iken ıslatılmış misvak kullanmak veya diş fırçalamak. 

Kadının yemeğin tadına bakması, alış veriş yapan birisinin alacağı gıdâ maddesinin tadına bakması. Ama mecbûriyet olursa yutmamaya özen gösterilerek bakılabilir. 

Eğer halsiz düşeceğinden korkarsa oruçlunun kan aldırması mekruhtur. 

Yıkanmak, temizlenmek, güzel koku sürünmek ve güzel koku koklamak mekruh değildir. Ancak suya giren birisi, ağız, burun veya kulak yoluyla boğazına veya dimağına su kaçırmamaya özen göstermelidir. 

Oruçlu iken hanımı ile şehveti arttıracak ölçüde oynaşmak mekruhtur. 

İftârı sebepsiz olarak geciktirmek mekruhtur. 

Oruçlu iken tükürüğünü ağızda biriktirip yutmak mekruhtur. 

Gece ihtilam olan bir kimse mümkünse gece yıkanmalıdır. Buna imkân bulamaz ise, sahurdan sonra da yıkanabilir. Fakat bilerek geciktirmemelidir.

kaynak: fikih.info