Maria Popova - Yeni Medya ve Girişimcilik Üzerine

                     Maria Popova

İçerik Bahri Karaçay'dan Alıntıdır.

Yeni trendlerin neler olduğunu öğrenmekten hep zevk almışımdır. Okurlarım arasında da benim gibi “onlar neler ve nasıl yapıyor?” sorusunu soranların ve yeni şeyleri öğrenmekten mutlu olanların varolduğunu düşünerek aşağıdaki yazıyı kaleme aldım. İlk bakışta biraz uzak görünse de girişimcilik ruhuna sahip olanların yazıma konu olan Maria Popova’dan esinlenerek kendilerinin de benzer işler yapabileceğini tahmin ediyorum. Sonuçta herkes kendi gemisinin, yani hayatının, kaptanı ve geminin rotasının belirleyicisi. Eskiden sadece çok az sayıdaki insanın tekelinde olan teknolojiler bugün bir bilgisayarı olan herkesin elinde. Yapılabilecekler adeta sonsuz. Gerekli olan ise çalışkanlık ve yaratıcılık. İşte sermayesi olmadan bir bilgisayarla yola çıkarak olağanüstü başarılara imza atan Maria Popova’nın çok kısa hikayesi.

Brain Pickings adlı web sayfasına, yazım konusunda yaptığım bir internet taraması sonucu ulaşmıştım. Maria Popova “beyin çocuğum” diye adlandırdığı ve tamamen gönüllü bağışıyla ayakta duran “Brain Pickings” adli web sitesinde felsefesini şöyle tanımlıyor;

Yaratıcılık birleşimsel bir güçtür. O, yaşam boyu edindiğimiz bilgi, fikir, esinlenim ve keşif gibi zihinsel kaynaklarımıza dalabilme ve onları yepyeni bileşimler halinde ortaya çıkarabilme yetimizdir. Yaratıcı olabilmemiz ve gerçek manada kültüre katkı yapabilmemiz için sınırsız sayıdaki noktaları manalı bir şekilde birbiriyle ilişkilendirmemiz, farklı alanlardan gelen fikirleri birbirleriyle harmanlayıp yeni bileşimler halinde ortaya koyup yeni fikirler yaratmamız gerekiyor, tıpkı lego oyununda olduğu gibi. Legolarımızın sayısı şekli ve renkliliği ne kadar fazla olursa yaratıcılığımız da o kadar çarpıcı olacaktır.

Maria Popova’nin yarattığı web sitesi bu düşüncesinin hem işleyişi hem de başarısını gösteren en güzel örneklerden biri kanımca. Sayfa, biri içerik başlıklarını gösteren ve sarı renkli olan, diğeri ise ana metinlerin yeraldığı, Popova’nın okuyup değerlendirerek ilginç bulduğu ve okurlarıyla paylaşmak için seçtiği kitap alıntılarıyla kendi düşüncelerinin bir bileşimini içeren ana metin kolonu olmak üzere iki kolondan oluşuyor. Metin arasinda yazıya konu olan kitabın kapak fotoğrafı, yazarın fotoğrafı, kitapla ilgili çizimler ve bazan da sesli yada görüntülü medya bulunuyor. Site, Popova’nın giriş sayfasında yazdığı gibi “dünyaya ilginçlik avcısı birinin gözünden bakmayı” sağlıyor. Amerikalıların değimi ile site bir “beyin şekeri”.

Popova ve sayfası, yeni medyanın en güzel örneklerinden biri. Dijital reformun basılı yayın endüstrisini küçülmeye ve değişime zorlamasının bir sonucu olarak işini kaybeden binlerce gazeteci, Popova’nın da belirttiği gibi zihinsel birikimlerini zorlayarak yaratıcılıklarını ortaya koymak zorunda kaldılar. Okura klasik gazete kolonlarını, konusu dışında herşeyi bir şablon ürünü kokusu veren yazıları aktaran gazeteciler bu gelişmelerden olumsuz yönde etkilenenler oldu. Fakat dolu içeriği ile okuru bilinçlendiren, bilgilendiren, gerçek haberler sunan yazıların kalemleri Popova örneğinde olduğu gibi kendi web sitelerini açarak yaşamlarını gönül verdikleri gazetecilik veya yazarlık mesleğinden kazanmaya devam ettiler.

Popova’nın sayfasına üye olanlar her pazar günü posta kutularında Popova’dan gelen “haftalık haber mektubu”nu buluyorlar. Mektubun en alt satırında sitenin devamlılığının haftada 50 saati aşan bir çalışma ile sağlanabildiği, gönüllülerin bağışlarıyla ayakta durduğu belirtiliyor ve isteyen okur bağış yapmaya (ayda 3, 5, 7 veya 10 dolar olmak üzere) yönlendiriliyor.

Popova modelini uygulayan ve devamlılıklarını gönüllü bağışlarıyla sürdüren web sitelerinin sayısı her geçen gün artıyor. Bunlardan biri de bilim koniusundaki yayınlarıyla bilinen ve beğendiğim Radiolab.

Popova bu işe başlarken hiçkimse onun kim olduğunu bilmiyordu. İflas eden Chicago tribune, Los Angeles Times gibi dünyaca tanınmış gazetelerde çalışmış ve isim yapmış gazetecilerin yanında onun şansı hiç yokmuş gibi görünüyordu. Elinde bu iş için harcayacağı bir birikimi de yoktu. Ancak bir kompütürü ve kitapları ödünç alabileceği halk kütüphanesi vardı. Günde on, oniki saat çalışarak web sitesini her hafta yeni bilgilerle doldurdu. Okur sayısı giderek arttı. Bugün (12 OCAK 2014) 178,052 kişi Popova’nın sitesini takip ediyor. New York Times, The Atlantic, ve Wired gibi ünlü yayınlarda yazıları yayımlanıyor.

Daha once de belirttigim gibi girişimcilik ruhuna sahip olanların yazıma konu olan Maria Popova’dan esinlenerek kendilerinin de benzer işler yapabileceğini tahmin ediyorum. Profesyonel kalitede ses kaydı yapmak için 100 binlerce liralık stüdyoların sahibi olmaya ihtiyaç yok artık. Kitap yazıp okura ulaştırmak, bilgisayarda birkaç  tuşa dokunmaya kadar inmiş durumda. Eğer ressamsanız ne tuvale ne boyaya ihtiyacınız var. Eğer yetenekliyseniz ekranda harika tablolar yaratabilir, parmaklarınızda klavyede dolaraşarak birkaç dakika içerisinde eserinizi dünyaya tanıtabilirsiniz. Yapılabilecekler adeta sonsuz. Gerekli olan ise çalışkanlık ve yaratıcılık.

kaynak: bahrikaracay.com