YOL PROJELERİNDE SAYISAL ARAZİ MODELLERİNİN KULLANILMASI
Arzu SOYCAN, Metin SOYCAN
Sayısal Arazi Modelinin Tanımı ve Genel Esasları
Sayısal arazi modeli (sam), yeryüzünün, bilgisayarla yapılacak işlemlerde temelini oluşturan sayısal gösterimidir. Bu tanım dar anlamda sadece yükseklik verilerini, geniş anlamda ise hem yükseklik hem de planimetrik verileri içermektedir.[alkış, 1997] sam oluşumu için, arazi yüzeyi üzerinde uygun biçimde dağılmış, konum ve yükseklikleri (x,y,h) bilinen noktalara ihtiyaç vardır. Bu noktalara dayanak noktaları, kontrol noktaları veya referans noktaları denir. Bu dayanak noktaları yardımıyla, oluşturulan model üzerinde istenilen sıklıkta yeni noktalar üretilerek, bu noktalara ait konum ve yükseklikler belirlenir ve böylece yüzey sayısal olarak ifade edilir samın iki amacı vardır: 1. Dayanak noktalarından yaralanarak, konumları bilinen noktaların yüksekliklerini hesaplamak, 2. Dayanak noktalarından yaralanarak, sadece yükseklikleri bilinen noktaların konumlarını hesaplamak samda dayanak noktalarının seçilmesi, bu noktaların x, y, h koordinatlarının ölçümü ve uygun bir enterpolasyon yöntemi ile bu dayanak noktaları yardımıyla diğer istenen noktaların koordinatlarının belirlenmesi samın iki önemli problemini oluşturur.
|