Büyük – Küçük Kavramları Öğretimi

Büyük Kavramının Analizi

1. Aynı türde, aynı tipte ve farklı büyüklükte iki nesne arasından büyük olanı gösterir.

2. Aynı türde, farklı tipte ve farklı büyüklükte iki nesne arasından büyük olanı gösterir.

3. Farklı türde, farklı tipte ve farklı büyüklükte iki nesne arasından büyük olanı gösterir.

Materyaller:

1. Aşama Materyalleri:

a) Büyük top – küçük top

b) Büyük boncuk – küçük boncuk

c) Büyük silgi – küçük silgi

d) Büyük ahşap blok – küçük ahşap blok

2. Aşama Materyalleri:

a) Büyük labut – küçük labut

b) Büyük kürek – küçük kürek

c) Büyük metal pozet – küçük metal rozet

d) Büyük küp – küçük küp

3. Aşama Materyalleri:

a) Büyük metal kapak – küçük plastik kapak

b) Büyük top – küçük boncuk

c) Büyük kapak – küçük tavla pulu

d) Büyük lego – küçük zar

Amaç: Nesneleri büyüklük ve küçüklük yönünden ayırt eder.

Öğretim Süreci: Çocukla masada karşılıklı oturulur. Materyal setleri eğitimcinin kolaylıkla ulaşabileceği ve çocuğun göremeyeceği bir yere bırakılır. Birinci setteki materyallermasanın üzerine bırakılır çocuğun dikkati bunlara çekilir. Çocuğun nesnelere dokunmasına ve eline almasına 5–6 saniye izin verilir. Sonra elini masadan çekmesi istenir. Çocuğa, büyük nesne gösterilerek, “Bu büyük” denir, ardından küçük nesne gösterilerek, “Bu büyük değil” denir. Daha sonra çocuğa, “Büyük olanı göster,” diye yönerge verilir ve 4-5 saniye beklenir. Çocuk doğru tepki verirse, sevdiği herhangi bir pekiştireç verilerek ödüllendirilir. “Büyük olmayanı göster” veya “Hangisi büyük değil?” diye ikinci yönerge verilir ve 4-5 saniye beklenir. Çocuk büyük olmayanı gösterirse pekiştirilir.

Çocuk, yanlış tepki verdiğinde herhangi bir ipucu kullanmadan aynı materyallerle yeniden sunum yapılır. İkinci sunumda da yanlış tepki verirse, aynı setle doğru tepki verinceye kadar öğretime devam edilir. Doğru tepki verdiğinde diğer materyal setine geçilir. Çocuğun doğru tepkileri bütün araç setlerinde ölçütü (büyük olan ve büyük olmayanları 3/4 oranında) karşılayıncaya dek öğretime devam edilir. Her çalışmadan sonra büyük olan nesneler çocuğun görebileceği şekilde masanın bir kenarına bırakılır, küçük nesneler de masada başka bir yere bırakılır.

Böylece bütün amaçlar gerçekleştirilmiş olunur. Aynı öğretim planı "küçük" kavramı için de tekrarlanır. (Küçük kavramı çalışılırken, “Bu büyük bu da küçük” biçiminde sunum yapılmalıdır; çünkü çocuk büyük kavramını öğrenmiştir.)

Büyük ve küçük kavramlarının öğretimi yapıldıktan sonra çocuğun önüne büyük ve küçük olan nesnelerden birer tane konulur ve büyük olan nesne işaret edilerek “Bu büyük mü, küçük mü söyle” diye yönerge verilir, sonra aynı süreç küçük kavramı için tekrarlanır.