Nadas Nedir?
Sürüldükten sonra bir, ya da birkaç yıl dinlendirilen tarla.Tarlanın otlarıyle birlikte alt üst olan toprağı, bu süre içinde daha verimli bir durum alır, topraktaki besleyici maddeler artar. Böyle top raklar için ‘‘nadasa bırakılmış tarla’ denir. Nadas kelimesinin bir karşılığı da dilimizde herk dir. Bu kelime Anadolu’da çok yaygındır. Nallıhan çevresinde şöyle bir söz söylenir ‘Ya herk et, ya da terk et.’’ Kuzey Anadolu’da da ‘mısır ve darı herkinde ekin ekeceğim’ denir. Tarıma ileri gitmiş, gübre kullanmaya çok yer vermiş ülkelerde nadasın değeri azarmıştır. Toprağın verimsiz olduğu ya da sulama imkanlarının yeter siz olduğu tarım alanlarında toprağın bir yıl veya daha fazla boş bırakılması süretiyle yapılan tarım.
TAHIL - NADAS SİSTEMİNDE NADAS TOPRAK İŞLEMLERİ NADAS NEDİR?
Nadas, bir yıl içersinde yağış miktarı ve dağılımının her yıl ekonomik urun almaya elverişli olmadığı bölgelerde toprakta su biriktirmek amacıyla tarlanın bir yıl boş bırakılmasıdır. Bitki yetiştirmeden geçen nadas yılında toprakta biriktirilen su ertesi yılkîürün yetiştirilmesinde kullanılmaktadır. Türkiye'de nadas uygulanan alanlarda yıllık ortalama yağış 400 mm' nin altındadır. Nadastan beklenen faydaların (su, azot, yabancı ot kontrolü, tohum yatağı hazırlığı vs.) elde edilebilmesi için nadas toprak işlemelerinin usulüne uygun olarak yapılması gerekir. işte konumuzu bunlar teşkil edecek. İlk nadas işlemesine ne zaman, hangi aletle, kaç santimetre derinlikte yapalım? Yaz işlemeleri nasıl olacak? gibi.
TAHIL NADAS SİSTEMİ
Tahıl-nadas sistemi sulama yapılmayan alanlarda ve yıllık yağışın 400 mm' nin altında olan yörelerde uygulanır. Bu yörelerde yağış her yıl ürün almaya yetmemekte ve ayrıca yıldan yıla da azalıp çoğalmaktadır. Bu nedenlerle sulanmayan alanlarda kârlı bir şekilde üst üste buğday ve ama tarımı uanılamamaHaHır Nadas döneminde anız bozma ve yaz toprak işlemeleriyle hem tohum yatağı hazırlanmakta, hem de toprakta nem biriktirilerek ertesi yıl bitki tarafından kullanılmaktadır. Nadas- tahıl sisteminde ekim işleri Eylül ayında başlar ve Ekim ayında tamamlanır. Hasat ise genellikle Temmuz ayında yapılır. Hasat sonrası, tarla sonbahar ve kış süresinde işlenmez. Erken ilkbaharda toprak tava gelince anız bozulur. Yaz süresince toprak yüzlek olarak işlenir. Eylül ayında tekrar ekim başlar.
NADAS TOPRAK İŞLEMLERİ Ne Zaman Anız Bozulur? Anız bozma zamanı, Orta Anadolu'da genellikle Mart sonu veya Nisan başıdır. Toprak tava gelir gelmez 18-2Ç santimetreyle istikamette pullukla işlenir.
Erken ve Geç Sürüm İlk sürümün erken yapılması halinde toprak yaş olduğundan toprakta sıkışma ve daha sonra da sert kesek oluşur.
İlk sürümün geç yapılması halinde ise toprak yaş olduğundan toprakta sıkışma meydana gelir. Ayrıca yabancı otlar da toprak suyunu kullanmış olurlar. Zamanında (toprak tavda iken) yapılan sürüm ile yabancı otlar kontrol edilir, toprakta nem birikir ve toprağın yapısı korunur.
İkileme İkileme tabir edilen ilk yaz toprak işlemesi, anızı bozulmuş tarlalarda yağışın azaldığı ve otlanmanın başladığı derede yapılır. Bu dönem Orta Anadolu'da Haziran başıdır. Tarla kazayağı ve tırmık takımıyla anız bozma istikametine dik olarak 8-10 cm derinlikte işlenir. Bu şekilde toprağın üst 8-10 cm kısmı kurutulur. Bu kuru tabaka topraktan suyun buharlaşma ile kaybı azaltır. Aynı zamanda gelişen yabancı otlar da yok edilmiş olur.
Üçleme İkileme yapılmış tarla otlandığı zaman veya kaymak bağladığı zaman kazayağı tırmık takımıyla 6-8 cm derinlikte sürüm yapılır. Üçleme Orta Anadolu'da genellikle Temmuz sonu ile Ağustos başında yapılır. Bütün bu işlemlerden sonra ekim öncesi tarlada ot varsa 5-6 cm derinlikte tekrar işlenerek tarla ekime hazır hale getirilir.
Kaynak: bahcesel.net |